Kawlram news

Forum ah Dr Ngun Cung Lian kong fianter nak tuah mi

Sent: Monday, December 31, 2012 12:03 AM
Subject: [Metkhuabo] Highlights from News conference in Washington DC

 
Miphun hawi hna,

Mah atanglei links ah hin nizaan December 29, 2012 i tuah mi Washington DC area Chinland Club le Zophei Fanau hna itonnak ah chimrel mi hna an um i atu lio Chin miphun dihlak nih kan theih cio aherh ko rua ti in CNF Regional Committee min in zapi sin ah kan van lanh ter mi asi. Mawh phurh awk a um ah cun CNF Regional Committee nih ttuanvo alaak ding asi ti zong theih ter kan in duh hna.  Kan theih cio bantuk in atu lio cu miphun, zumhnak, thi le sa tiang in kan unau  asimi K'chin miphun nih chim khawh lo mi harnak le lungretheihnak an ton cuahmah lio asi tik ah kan nih Chin miphun zong a um sawh thiam ding kan si lo i cu ruang ah ruah lo ning tiang in thi a liin, bia a faak i chimrelmi lak ah tampi cu zapi sin ah kan thlah lo, mah ruang ah tlam atling lo mi a um ah cun aruah zia thiam ding in nawl kan in duh hna. 

"Kan i buaipi cuahmah mi peace talk zong hi Kachin an sungh ah cun zeihuaha lo ah acang kho ding asi"


Special Highlights from last night conference

1. In remembrance of our comrades who gave lives

17. Chinland Club reform a hau : Regional Chairman

18. Local Chairman Spicy Speech


Upatnak he

Salai Bawi Uk Thang
CNF Regional Committee



Ramkhel rian a tuannmi- Politics he a pehtlaimi hna mipi nih kan dirhkamh ning hna ah categories hna cu 

1. Biaknak ruang ah dirkmahnak
2. Zumhmi le pawmmi i khah ruang ah dirkamhnak.
3. Family & Relatives or biological lei pehtlaihnak ruang ah dirhkamhnak 
4. Party i khah ruang ah dirhkamhnak 
5. Dirhkamhmi sinin hlawknak hmuh duh ah dirkamhnak 
6. A fimnak, a dirhmun, a zumhmi, a kalning lungtling ruang ah dirkamhnak 
7. Zaangfahnak, dawtnak le zawnruahnak ruang ah dirkamhnak 
8. Pengtlang, khua le ram i khah ruang ah dirhkamhnak





DR Ngun Cung Lian cozah nih rian an pek thar mi si,
Link : http://chinworld.info/EITI_n_NCL.html

Forum ttial mi, Ummmm Ramdawtu pasal hna kan i hliah ko cang

Dear Forum u le nau,

Keimah ruahnak le hmuh ning in chim ve ko ning law.
Atu tan i kan Pu le CNF hruaitu le Kawl cozah lei nih mifim- thiam an sawm mi hna chung in  Lai Pasal  Dr. Ngun Cung Lian (Ram Cung pa) cozah lei in a tel ve mi cu zei tluk in dah kawl cozah ni an bochannak  a lang ti in ka hmuh.
Cun CNF ah Ram le miphun zawnruahnak he  kum saupi pumpek in a rak tangmi le a tuan mi a rak si bantuk in nihin tiang zongah Lairam le miphun cungah cun zawnruahnak le dawtnak cu a um hrimhrim ko lai. Kawl cozah hna sin zongah CNF ca ah thatnak lei in chimrel le ruahnak tha zong a pek ko hna lai tiah ka ruah.

Cun kan Pu le CNF hruaitu hna zong nih biaruah lio ah Dr. Nung Cung Lian (Ram Cung pa)  a um lo ding in an chimmi cungah a dik mi le a hman mi a si ko i amah zong nih a tel lo mi kha a duh deuh theu lai i leng a chuah mi zong kha a lung a tling ve ko lai tiah ka zumh.
Ka Lairam ca ah le Lai miphun ca ah cun atu tiang lawng si loin a ra lai mi tu ah khin ruahchannak nganpi kan ngei.
Pathian sin ah thla fakpi in Ram le miphun ca ah cam i zuam cio hna u si law tiah sawm bu in ka bia ka dong ter.

Lungsiaherhnak he
Pa Siang nu
Sent from my iPhone

Sent from my iPhone

On 23 Dec, 2012, at 0:29, zscinzah@yahoo.com wrote:

www.thechinlandpost.com ah khan kal ulaw- articles section ah nan luh ahcun CNF peace talk lio an umtuning mitthlam suai khawh a si: 

The Chinland Post nih thawng an kan thanhmi cu an cungah keimah pumpak in ka rak ilawm taktak! 

"Puanzar phen ah darama" timi ah Dr Ngun Cung Lian kong tawite aa tel: Kawlram cozah lei in mifim-thiam an sawmmi hna ah cozah side lei in Dr. Ngun Cung Lian a thu ve, nain CNF nih a thut ve ahcun bia kan iruah lai lo an ti hna caah leng ah a chuak tiah an tial: 

Ka hmu lo e a timi an um caah, highlight ka von tuah ve mi a si: a bik in thawngzamtu CLP sinah lunglawmhnak ka rak langhter ve: 


Careltu upatnak he, 

Zasang Cinzah
Sent from my BlackBerry device on the Rogers Wireless Network

From: Alfred Khar <azkhar2007@gmail.com>
Date: Sat, 22 Dec 2012 21:32:59 +0630
Subject: Re: [Lai Forum] Fw: CNFle Kawlcozah i chawnhnak puanzaar phen Drama


Dear Pu Za Hum Mang,
Link na kan pek mi hi dahngai ka kau kho lo e.

Azk.
On Sat, Dec 22, 2012 at 10:28 AM, Zahum Mang <bawipatlang@yahoo.com> wrote:


Careltu Chin miphun vialtehna,

CNF le Kawlcozah bia an irua mi chung i,lulincikcek le hmaisen cikcek in, bia an iruahhnu ah thawngzamtu(media)pawl nih an hmuhkhawh setlomi punazaar phen in anbia pawlhi rakrel tthancio tuahhmanh ulh aw zeitindah nan thinlung aumve cio dik hnga?
Kawl ralkap lei in Chin Dr. hna an rakttan ve mi cu khuaruahhar awk cu a silemlo nain,Chin miphun tuanbia belte ahcun techinfapa chan tiang aadawhlo ngaimi tuanbia in a umcamcim pengzungzal cangko lai mu........cu reru cu...
Atangta hi rakrelcio tuah uhlaw nanthinlung dihumnak in khuaruat uhlaw thla rakcamcio tuah hmanh uh!
(: http://www.thechinlandpost.com/index.php/article/930-cnf-le-kawl-cozah-ichawnhnak-puanzaar-phen-drama.html)
Hi bantuk menca lawng i rak ichuahhi Chin ramvawleital aa lawmh kho hnga maw?

Nanzapi damte cio in.
Salai ZaHum Mang
USA









7-9 December 2012, Peace Talk,

CNF & Rampi Cozah Sermi Remdaih Hnatlaknak

  • PDF
Chin National Front (CNF) le Kawlram cozah kaphnih karlak Union Level remdaih biaruahnak (Peace Talk) cu December 7 in 9 tiang Yangon, Myanmar Peace Center ah tluangtlamte in an tuah khawh
Kaphnih bu in palai pin ah ramchung ramleng in zohfeltu, ramchung ramkhel party kip in zohfeltu hna zong an i tel ve tiah theih a si.
Kawlram pumpi chungah kum (60) leng a cangmi hriamtlai bu he dohdalnak chung in remdaihnak tuah khawh dingah a tanglei phun (3) tel in remdaihnak cu Union Level Peace Talk Committee le Chin National Front (CNF) hna cu kaphnih nih tuah ttuan tti ding ah hnatlaknak an ngei kho.
I) Ralkap kongkau tel in kahdohnak deihter ding,
II) Union Level ramkhel tonbiaruahnak ngeihnak,
III) Panlong thinlungput hramsih in Pyidaungsu Conference tuah in “Pyidaungsu Agreement” pakhat Pyidaungsu cozah le tlangcungmi kip hmunkhat te ah min senthut khawh ding tiangin pehzulh in ttuan ding hna an si.
Kum 2012, January 6 ah Hakha khualipi i, Chin ramkulh cozah le CNF karlak hnathlak ttinak phun (9) tel in kahdohnak ngol ding hnathlaknak lawng si loin, kum 2012 May 7 ah Hakha khualipi i, Union Level Peace Talk Committee palai hna le CNF cu remdaih tonbiaruahnak an rak ngei i, cu lio ah Union Level in hnatlaknak phun (15) an rak ngei kho.  
Miphun He Pehtlai In Hnatlaknak Sermi
1)  Union of Myanmar cu kum 1896, Chin Hill Act (The Chin Hills Regulation 1896) in aa rak ukmi Chinram tlangthluan, Kachin Hill Act (The Kachin Hill Tribes Regulation) in aa rak ukmi Kachin tlangtluan, Union of Shan Law (Federal Shan States) in aa rak ukmi Union of Shan State le (The Governement of Burma Act, 1935) ning in aa rak ukmi hmunhma hna cu kum 1947 February 12 ah hnatlaknak an rauh tuahmi “Panlong Agreement” ning in hmunkhat ah fonhtonh in rak dirhmi Pyidaungsu a si.
Kawlram cu tlangcungmi miphun hna fonh in sermi ram a si bantuk in Panlong Conference pi ah General Aung San le tlangcungmi miphun kip nih an rak i ruah ning bantuk tein tlangcungmi miphun karlak i tlukceo cionak le mahte in lai i rel khawhnak hna zumh awk tlak si ding Pyidaungsu dik tak ser khawhnak cu kaphnih in i ceihhmai tti ding in lungtlinnak kan ngei. 
2) Chin miphun hna nih an sunhlawih ngaimi February (20) cu Chin National Day tiah fehter tthan ding le Chin ramkulh chungah hi ni cu zung khar in ulh ding ah ramkulh cozah nih pehzulh in tuah ding ah kan hna a tla. 
3) Chin uihteh- tah - ttaing in Chin State ah an thlen ni January 3 cu Chin State Day ah fehter ding in Chin ramkulh cozah nih pehzulh in ttuan ding ah kan hna a tla.
Miphun Tunmernak, Nuhrin Covo le Phawngkam Zohkhenhnak Kong He Pehtlai In, Hnatlaknak Sermi
4)  Pyidaungsu cozah le CNF karlak kahdoh ngawlnak cu kum 2012 January 6 ah hnatlaknak minsen thut a si cang i, kahdaih hnatlaknak a umchung paoh cu, CNF le mipi karlak pehtlaihnak ah ramphung (act) ning in, ramkhel phu pawl register tuah khawh ding siseh, a ram um ciami ramphung [CNF] sual a phaw khotu hmang in, dantatnak tuah kho lo dingin kan hna a tla. Asinain, [kahdaih] phungzulh hrampi le sualtuah khamtu ramphung (act) buar khawh a si lai lo.
5)   Chin ramkulh cozah le CNF/A nih an i ceihti lai i, a zalenmi nuhrin covo committee ser dingin kan lung a tling. Cu committee dirhnak kong cu Kawlram nuhrin covo commission sin ah Chin ramkulh cozah le CNF/A nih report an pek hmasa lai. Report an pek tikah, International Human Rights Declaration, International Human Rights Acts le International Humanitarian Acts chirhchan in [dirhnak report] ser le pek a si lai.
6)    Chin ramkulh hunchonak riantinh (projects) he pehtlai in, pawngkam thingram vawlei nih huncho santlaihnak a chuahpi khawhmi (zeidah an si) tiah hlathlaita ding a si lai. Cuti pawngkam thingram vawlei kong hlathlainak caah thiamnak a ngeimi upale in hlathlaitu bu zalongte in dirh awkah kan hna a tla. Chin ramkulh chungah vawlei khuaram cung le vawleitang thilchuak cawh le laak (duh) tikah, pawngkam khuasa mibu/ zapi hnatlaknak kha biapi hlapi in ruahpiaknak lam in riantuan awkah kan hna a tla.

Ralkap Kong He Pehtlai In Hnatlaknak Sermi
(7) Kawlram ah a nguh zungzalmi remdaih sernak caah, Kawl ralkapbu le tlangcungmi ralkapbu nih zulh hrimhrim ding phungphai (phungzulh) tete cu tlangcung bukomhpi he cabuai cung ramkhel biaruahnak ngeih tikah, ceihti, serti dingin kan hna a tla.
(8) (a) Chin ramkulh, Thantlang peng ah a ummi Vanzang khua, Lungding khua, Belhar khua, Lulpilung khua le Tidim peng ah a ummi Dingpi khua ah CNA le CNF, hrambunh khuasak nawl-onhnak kong he pehtlai in, rampi huap remdaihnak commission nih thlakhat chung ah thawngthanh dingin kan lung a tling.
     (b) A voi 2nak rampi huap remdaih biaruahnak ah (cozah sinah) chuahpi thanmi khuate dang (karhmi) kong he pehtlai in, a voi 3nak rampi huap remdaih biaruahnak ah i ceihhmai than dingin kan hna a tla.
      (c) Chin ramkulh chung ah Kawl ralkapbu, cozahlei hriamnam tlai phu pawl le CNA lawng, hrambunh in umhmun khuar awkah kan hna a tla.
(9) CNA (ralkapbu) umtu thutdir cawlcanghnak ah siseh, ralkap umhmun thlennawn, tthialkamnak tuah tikah siseh, CNA umnak dingah hmunhma khiahpiakmi ramleng ah hramnam he umkal, chuahlangh (an duh) tikah, (anmah he) ai naih bikmi Kawl ralkap umnak hmun, asiloah, ramri um/ cong ralkap chiahmi sin, asiloah, ramri naih beu-ha-hmu sinah thawng an thanh hmasa lai i, kaphnih hnatlaknak a um tik (lawng) ah umkal, tthialkam dingin kan hna a tla.
(10) Rampi huap cozah le CNF karlak ah kaphnih in kahdaih an thok ni in CAN nih umnak hmunhma khiahpiakmi chung le a pawngkam hmunhma ah ralkap training kan tuah lai timi bia a um tikah, kaphinh karlak ah hnatlaknak serta dingin kan lung a tling.
(11) CNF/ CNA  khuasak umnak dingah khiahpiakmi hmunhma/ khuaram ah a ummi Chin mibu zapi i thanchonak rian caah international community le NGOs nih bawmhnak an pekmi (a um tikah) rampi cozah nih hna a tlakpining he i kalh loin, cohlan awkah kan lung a tling.
Hunchonak Kong He Pehtlai In Hnatlanak Sermi
(12) Rampi cozah le Chin ramkulh cozah nih Chin ramkulh chung hunchonak caah CNF i an riantuannak vialte, a si khawh chung in, bawmhnak an pek lai. Cuti riantuan tikah, CNF dirhmun in committee, asiloah, bu pakhat khat, phunglutmi ser a si lai i, INGO, NGO he i kawp in riantuantinak kan lung a tling.
(13) Biathen (12)nak ning in, sermi [hunchonak] committee, asiloah, bu pakhat khat nih hunchonak rian suaisamnak caah a tanglei bantuk hin tuan dingin kan lung a tling:
    (a) Chin ramkulh ah practical in khuatelei dirhmun in, amahte in a si khawhnak chung in ttan tualmalnak le rian tuanchuahnak phung hrambunh/ chirhchan in riantuannak le, hunchonak caah a herhmi tuanvo le riantuan khawhnak nawl kha CNF nih Chin ramkulh cozah he a ceihti lai, bia an khiahti lai i, cuticu riantuan a si lai.
    (b) Cuti huncho riantuannak i a herhmi hlathlainak tuahtu ding,  fimthiamnak a ngeimi international mithiam rual, hlan an si lai i, hlathlainak an tuahmi tete cu kum 2013, June hlan ah, CNF, rampi cozah le Chin ramkulh cozah sinah thehluh/ ap a si lai.
    c) International mithiam rual nih hlathlai hneksaknak an tuahnak caah ramchung ramleng luhchuah khawhnak le riantuannak ngei dingin, rampi cozah nih a herhmi pawl a bawmhchanh lai.
(14) Chin miphun karlak ah pehtlaih biakchawnhnak a tluan/ a tthatnak ding le media lei khel i hunchonak caah mah le phungthlak holh in tlangzar, thawngthanhnak Community Radio sernak rian ah rampi cozah, Chin ramkulh cozah le CNF nih i kawp in tuanti awkah kan hna a tla.
(15) Chin ramkulh chung i computer, IT fimthiamnaklei hunchonak caah rampi cozah, Chin ramkulh cozah le CNF nih i kawp in tuanti awkah kan hna a tla.
(16) Chin ramkulh chung Special Economic Zones sernak caah rampi cozah, Chin ramkulh cozah le CNF nih i kawp in tuanti awkah kan hna a tla.
(17) Khualtlawn umkal fawinak caah Chin ramkulh chung i  ai tlakmi hmunhma ah chan dawi (modern) vanzuanglawng bual, a tlawmbik, pakhat ser dingin, rampi cozah nih a sernak ding hmunhma a zohfel cang i, pehzulh in saksernak rian tuan dingin kan lung a tling.
(18) Chin ramkulh hunchonak caah (chaklei) Tonzang peng (Tidim) in (thlanglei) Paletwa peng tiang ah a ummi khuapi dihlak a pehtlaihtertu mawtaw zalam nganpi sernak dingah, rampi huap zalampi tluk tha in lam cawh, ser a si lai, cu rian cu pehzulh dingin kan lung a tling.
(19) Chin miphun khuasak tintuk nunning hunchonak caah, mit hmuh kut tongh in a herh bakmi dinti, mei tel in dinkhim eikhim tirawl, fimthiam cawnnak le ngandamnak, a tawkza in hmuh khawhnak dingah, rampi cozah, Chin ramkulh cozah le CNF nih a kawp in tuanti awkah kan hna a tla.
(20) Chin ramkulh chung ah khualbuk (hotel) le khuatlung mileng (tourism) tlawnkainak rian ah kaupi in tuanchuahnak caah zalongte in,  international khualtlung, mileng (tourists) umkal, luhchuahnak nawl, rampi cozah nih pe dingin kan hna a tla.
Zatlang & Nunphung Kong He Pehtlai In Hnatlaknak Sermi
(21) Chin ramkulh chung ah a ummi sianghramrun ah Chinmi mah le nu holh cio, cawn khawhnak le pehzulh in (a sangdeuhmi) cawn khawhnak caah, rampi cozah nih pehzulh in chimphuan, tuanchuah dingin kan hna a tla.
(22) Chin miphun nih an sunhsak tukmi nunphung le phungphai pawl, pakhat le pakhat i hrawmtinak le kilven thanchonnak caah “Chin nunphung phu – a sa, a lam, a tial & a tum – chimh cawnnak sianginn”, Chin ramkulh chung nge i  ai tlaknak hmun ah on dingin kan hna a tla.
(23) Kawlram ah biaknaklei zalonnak a ummi chung ah, zalongte in mah le biaknak/ zumhnak nawl siseh, Baibal cauk tel in biaknaklei ca, zalongte in chuah khawhnak nawl siseh, Khrihfa tel in biaknak dang (zong) nih biaknaklei hmunram ngeih khawhnak nawl siseh,  biakinn sak khawhnak nawl siseh, international (humanitarian) organizations he zalongte in pehtlaih biakchawnh khawhnak nawl siseh, Pathian biak khawhnak nawl siseh, Chin ramkulh chung ah zalongte in umkal khawhnak nawl siseh, zatlang le midang zawnruah bawmhchanhnak rian pawl kha rampi cozah, Chin ramkulh cozah le CNF nih ruatti, ceihti dingin kan hna a tla.
(24) Cozah riantuan minung riankhinhnak ah siseh, rian dirhmun sang sannak ah siseh, miphun, biaknak le nu/pa thleidannak um lo dingin kan hna a tla.
(25) Chin ramkulh chung ah news, journals, Magazines, Newsletters, Radio, Internet le Tv. program rian le mibu hrambunh in phu sernak caah ram phung he ai tlakning in, register tuahnak nawl le (ca) chuahnak licenses tuahpiak dingin kan lung a tling.
(26) CNF dirhmun in, Chin ramkulh hunchonak rian tuannak caah ram phung he i kalh loin fund/ tangka kawlnak tuah dingin kan hna a tla.
(27) Chin ramkulh leng ah a khuasami Chin miphun hunchonak, zatlang fimthiam cawnnak bawmchantu a simi rian caah siseh, Chin miphun nih fawite le tluangte in khuatlawn umkal khawhnak caah siseh, Chin ramkulh/ Chin miphun zohkhenhnak hmun/ inn caah Naypyidaw, Rangoon, Mandalay, Pakoku, Kalay, Sitwe le Seih-pyu khua ah rampi cozah, Chin ramkulh cozah le CNF nih a kom i duhsah duhsak in sakser dingah kan hna a tla.
(28) A cunglei langhtermi hnatlaknak biatiam pawl hi kan hna a tlak hnu in, a tanglei  ah (upale nih) minsen kan thut hna:
Rampi Huap Remdaihnak Phu                CNF Remdaihnak Phu
U Aung Min                                                             Pu Zing Cung
President’s Office Minister                         Remdaih Phu Haotu/ CNF Chungtuan
U Wun Htun                                                           Pu Thomas Thang Nou
Pawngkam Thingram Minister                  Remdaih Phu Haotu Chang/ CNF Chungtel
U Hung Ngai                                                           Pu Paul Sitha
Chin Ramkulh Chief Minister                    Chungtel/ CNF Chungtuan (1)
Ralbawi Ngan Zaw Win                                         Dr. Sui Khar
Ramrilei Deputy Minister                           Biachimtu/ CNF Chungtuan (2)
U Tun Tun Oo                                                         Salai Kipp Kho Lian
Biaceih Bawi Nganbik Chang                    Chungtel/ 2014 CNF Te-Lai Chairman
Ralbawi Ngan Kyaw Soe Win                                Pu H.C Ral Hnin
Security Ministry                                        Chungtel/ CEC Chungtel
Ralbawi Ngan Zaw Min Oo                                    Pu Thang Yen
Security & Ramrilei Minister                     Chungtel/ CEC Chungtel
Chin Ramkulh
Ralbawi Ngan Kyaw Thant Nan                 Col. Solomon (Lai rank min?)
Nichuah Chak Ralbawi Zung                                  CEC Chungtel
Pu Ngun Mawng                                                      Pu Thla Hei
Lower House MP                                             Chungtel/ CEC Chungtel
Hakha Meekuang Thu
Pu Pual Lian Luai                                                    Pu Hau Kang
Upper House MP                                           Chungtel/ CEC Chungtel
Observers/ Tehte:
                                                                        CNF CEC Chungtel In:
U Khin Mawng Swe
                                                                           Dr. Lian Hmung Sakhong
U Myo Nyut
                                                                           Pu Thang Ning Kee
U Shin Htun
                                                                           Pu Zo Tum Hmung
Rev. Dr. Lal Uk
                                                                           Pu Lalramlawma
Rev. Tluang Ceu    
                                                                           Pu Thawng Za Lian
Rev. D. Ngun Thawng Mang
                                                                           Pu Ngai Cia Thang
Salai Nge Pi (CNP)
                                                                           Col. Than Htun
                                                                           Maj. Sang Lian Thang
                                                                           Maj. Kho Pawng









30September 2012, BBC ah President U Theisein nih mizapi nih ASSK President si seh ti an duh ah cun keizong nih al kai tim lo mipi duh mi tuah aitim mi kan si ati, Alungthin te cu Ka uar nak asang chinchin.amah theih lo ttanh cu athei ttung lo kawlram ka tlun hna i aka tlaih ah cun loh bak. ka ttanh tuk  mi atheih lo cu apaam.


ASSK USA ah tlangcung mi sin ah ava len hn achim mi pawl .Lairam cu Sifak bik ram a si na in Lairam ak kal ah laksawng tambik ka ngah. Ar anung mi tiang an ka pek, Kenkawi awk cu ahar ngai ati. Biak nak kong ah atu bia kachim lioa h Buddish monk tampi an um Lairam ka kal lio zong ah vailam tung hau nak tampi an kachimh hibantuk cu na tuah ding si lo , tiah ati. nak si , Kawlram nan tlun tik ah zeidah kan ngah lai ti nak in zeidah kan ttuan lai ti mi lungput he rak tlung uh akan ti. uar lawlaw 100%
Link http://www.youtube.com/watch?v=okttmbE6zD8




Kawlram akan uktu President Thein Sein le ASSK atu hi USA ah an pa 2 an um lio si. U Thein Sein zong UN ah biachim ding si.Asean ah alaar ik an ti hna, Metta =Dawtnak tatak he zei poah an tuah ah cun an tei ko lai.Dawtnak tel lo tuah mi cu pakpalawng lawngte an si. Ka zohthla tuk hna. Kai chawr tuk kai uang tuk hna. U Thein sein nih lam phah piak hlah seh law ASSK akal kho hnga maw? Ka President hi remnak sertu ciammam cu Airal mi pa 2 rem ter asi. Api tlur pi cu an remh na in a ttengnge cu an tang rih. Ka hna ngam cang  i kei tehna awnh au len hau ti lo ka ti daten ka to cang.

ASSK Document 

LINKhttp://www.youtube.com/watch?v=qmeM1T7vW6s





Kawlram - Germany Direct Vanlawng A Zuang Cang Lai; Round-trip Caah $ 1000 Tang


BOEING 767-300ER, CONDOR AIRLINES

Vanlawng cu Condor Airline nih a ngeihmi a si i a min cu Boeing 777-300ER a si. Khualtlawng minung 286 an i tlum. A zuan caan cu zarhkhat voikhat in a si lai tiah theih a si.
"November 6 ah khin Frankfurt in Rangoon ah a rak zuang hmasa lai. Hmailei Rangoon - Phukhet vanlawng a um tikah Thailand minthang bik beach Phukhet ah chikhat aa din ta te lai" tiah Condon Airline in Kawlram palai Ma Shwe Shwe Lwin nih a chim.
A kal lei he a kir lei he zuan caan hi suimilam 10 renglo a rau lai i round-trip caah Economy Class amn cu $ 1000 tang a si lai tiah kan Shwe Shwe Lwin nih cun a chim.
November 6 ah Frankfurt in a van zuang ding cu 7 November ah Kawlram a rak phan lai i a phak ni lila ah Frankfurt lei a kir than colh lai. Kawlram in Frankfurt lei hi zarhtin cawn nithum ni ah a zuang lai.
Vanlawng chung thutnak ahhin Economy Class, Premium Economy Class, Business Class tiin Class pathum a um i Business Class hi man sangbik a si i thutdan 18 lawng aa tel.



17 august 2012, tuchun news ah Kawlram ah Czech nih Embassy lei pehtlai nak kumvui in kan tuah lai ati ve.Atu cozah cu zumhding an si lo kumvui cozah thar bel ah Jan Fisher nih ahmuh ah cun attha dih ko lai. Jealous kind tamtuk.Palh hramhram mi awlzang ten  lung tak lo " Sorry ",bussiness kong hrim2 ah cun solhphelh kawl i tlamtlin lo nak piah i mihlen an hmang. Diplomate taktak hman ahau.Zei si poah ah attha ko. Mah miphun te nih hika ah Embassy zung hna aum ve ah cun atu bantuk harnak karlak ah kan i ceh lio ah ruahnak hal le ruahnak pe tu an um lai, I'd been looking forward  when the time come. 

Prague - Czech Republic wants the latest in the first half of 2013 to open embassies in Qatar, Senegal, Burma, Sri Lanka, re-open the Columbia mission, which closed three years ago. 
This is due among other economic interests. With the opening of the first phase envisages a new concept for the State Department, discussed today by the government. read more


5 July 2012, Mizzima news.
President U Thein Sein, Lungthin put hi duh anung tuk.Hriamnam put inremnak daihnak ser hi cu " Kawlholh cun mohtaa laiholh cun velhle"Neuclear an ser pah cuahmah in remdaih nak kan ser an ti .Zumh har e.U Thein Sein nih aralkap thil ai phoih i ahriam nam achiah lio ah mi nih an zum lo. Pasal chim mi bantuk in atuahser nak nih azulh ah cun zumh lo ding aum lo.Kei cu ahlan te in ka rak ttanh zungzal ruang ah akhunhzi duh ah akat ti tiang soisel ka tong.Asi na in President nih vawlei ah anung ve tihmanh aka thei lai lo.Atheih lo nak akilkam te khin dawkaw ka ttanh ko cu. Ralkap an si aipat tiah pungsan khuat chung ah kan luh ter ding si lo" Tta thwe tta taan tta mingh" tang ah Lungput tatak alangh ter khawh cang i mizumh le midawt nak tampi ahmuh piak cang hna amah thawng si ko.

Tlangcung mi kong ah aruah nak te duhnun ning tuchun ta si hih.

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဓါတ္ပုံ။ Myanmar President office
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဓါတ္ပုံ။ Myanmar President office
ေနျပည္ေတာ္ သမၼတ အိမ္ေတာ္တြင္ ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႔က ျပဳလုပ္သည့္ ျပည္ေထာင္စု
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖၚေဆာင္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီ
ႏွစ္လျပည့္ သည့္ေန႔ ပထမဆံုးစည္းေဝးမႈတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အခြင့္အေရး အတြက္ ဥပေဒ တရပ္ ျပ႒ာန္းမွသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ပိုမိုေအာင္ျမင္မည္ ဟုလည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာသြားသည္။

"တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ အသက္တမွ် အေရးႀကီးတဲ့ ဥပေဒတရပ္ျပ႒ာန္းထားေသာ တန္းတူရည္တူ အခြင့္အေရးမ်ားနဲ႔ အျခား
ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား အခြင့္အေရးမ်ားကို လႊတ္ေတာ္မွ ေလ့လာသံုးသပ္ၿပီး ဥပေဒ ျပ႒ာန္းေပးမယ္္ဆိုရင္ မိမိတို႔ တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဗဟိုေကာ္မတီရဲ႕ လုပ္ငန္းမ်ား အလ်င္အျမန္ ေအာင္ျမင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။" ဟု သမၼတက ေျပာသြား သည္။ rel chap




31 May 2012

ေရႊ႕ေျပာင္း ျမန္မာေတြ အိမ္ျပန္ႏုိင္ေရး ေဒၚစု ႀကိဳးစားမည္

ဒါေပမယ့္လည္း က်မက ကတိေတြ ေပးၿပီးေတာ့၊ မလုပ္ႏုိင္တဲ့ ကတိေတြ ေပးၿပီးေတာ့ က်မတုိ႔ ျပည္သူေတြကုိ မလွည့္ဖ်ားခ်င္ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ျပန္ခ်င္တယ္၊ အိမ္ျပန္ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာတဲ့သူတုိင္းကုိ က်မ ေျပာပါရေစ၊ က်မတုိ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕အိမ္ဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ေျပာင္းေရႊ႕သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအိမ္ဟာ က်မတုိ႔ ျပည္သူေတြ ေနထုိက္တဲ့အိမ္ ျဖစ္ေအာင္လုိ႔ အျမန္ဆုံး ႀကိဳးစားပါ့မယ္လုိ႔ က်မ ေျပာခ်င္တယ္. . . . . (လက္ခုပ္သံမ်ား)။"read more


30 May 2012,

ပြန်လာဖို့ ခေါ်ပေမယ့် မပြန်ကြတာ ဘာကြောင့်လဲ?

President Thein Sein
နိုင်ငံတကာက ခေါင်းဆောင်တွေကို ကြိုသလို ပြည်ပနေမြန်မာတွေကိုလည်း လာဖို့ခေါ်တယ်
နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေးအတွက် ပညာရှင်တွေ အပါအဝင် အကြောင်းအမျိုးမျိုးနဲ့ ပြည်ပရောက်နေတဲ့ မြန်မာတွေ ပြန်လာကြဖို့ သမ္မတ ဉီးသိန်းစိန်က မကြာခင်က ထပ်မံခေါ်ဆို လိုက်ပါတယ်။
တခါ အစိုးရ သတင်းစာကလည်း မြန်မာတွေ ပြန်လာကြဖို့ ရေးပါတယ်။
ဒါပေမဲ့လို့ အနည်းအကျဉ်းကလွဲလို့ ပြည်ပနေ မြန်မာတွေ အုံနဲ့ကျင်းနဲ့ မပြန်ကြတာ ဘာကြောင့်ပါလဲ။

Acung hi Kawlram president nih rili ral ramdang um rak tlung uh tiah vui 2 nak sawm ko na in zei ruang ah dah nan tlun ne lo ti mi hal nak leh nak si.


Ko Htin Kyaw, answer Visa sok tik ah ahmuhsit bantuk in an kan sit kan chung khat cingla min vialte hal dih. tazakhan bantuk kan si ati.

Ka Khin Mg Than visa sok tik ah cancel bantuk   ni an thawn ti bantuk si , London ah Tanamat  U kyaw Myo tthut nih aphit mi cu mithah nak phaisa fir tibantuk sualnak ngei mi pawl kha kan chek hna ati. kawlmi asi taktak le tak lo kan hal hna ati

Norway Htun hla
 in kawlram tlun kan duh ko na in zumhtlak si nak um lo.Malay le Thailand um mi ting 4 ca hmanh an tuah kho lai lo.

Sihne U Thein Ngunt, Tlun duh mi ca zeital timhtuah nak nan ngei maw ti an hal mi ah, harnak tampi um mi an ti cu interior minister cung ah aum mi si. Cozah  system in amingh chuah piak ahau.Uhpade chuah piak ding na ti mi cu kan hal tthan te lai?

Bangkok in Aye nih achene kan hngak. USA um mi zeisipoah ah kan tlunglai ati mi pawl  .London in fa 3 ngeimi pa nih kafa le siang inn kai nak ah education system zeihmanh a ithleng rih lo.Keimah cu tlun ka duh tuk na in kafa le ca ruah ahau a ti.

Canada Ko Wiiliam, Visa  sok ahau.zarh 3 arau.Ambassy pakhat le pakhat system ai lo lo.Kawlram 28 ka um chung ah  khualtlung report pek nak ah acaan adih. cu thohkhan ca kah thohkhan ca ahau an ti..Visa 6month or one year tibantuk in kan pe hna seh.

Ko Ag Than, USA pawl nih cun uhpade tang ah kan um lo.

Sweden ...Ambassy ah ka kal visa sok tik ah an kan chek i thla 2 arau lai an ti.Visa ka sok i ka ngah lo ati.

U Thein Ngunt .. nih cun luat ngein chanta khunh ti cu , pakhat le pakhat kan i ruah thiam hau. visa ahar nak. Eh cazin tai nak kong cu hika lei in kan rak remh ve lai.Atlun hnga ding mi ca ah  rian kong khuasak tintuk nak kong ah zeitin dah nan bawm hna lai maw? caan dih cang. BBC interviews lio ta ka ttial mi si.

Tlun duh mi kan tampi ko. uhpade nih akan kham. Ambassidor zong hi interviews ah cun ngaihnuam ngai in bia an chim na in atktak ah cun office chung deal tuah tik . phungphai tamtuk an ser.Kei cu ruah piak ka thiam ko hna, rian cu chim afawi bantuk in ttuan ah afawi lo mi si. system and rules of law ttheu cu aherh mi si ko.
 Kei mah hi tlun duh bik i atlung kho lo mi ka si. Czechram cu Artificial democracy si. kan mah nawl in kan cawl cang kho lo Tlun ka duh tuk ruang ah state social benefit tiang reason aphunphun an piah i an kan pe lo.An kaa cun tlun an kan sian na in an tuah ser nak nih akan kham.Biakam fek lo cu zumhtlak an si lo.


19 May 2012, Kai zumh lei lo President nih ka blog arel rua ti awk in kan lungchung bia aho sin kachim lo mi Answer ka ngah.Ramdang um tlunduh mi ca Vawlei cung ram dihlak kawlram ambassy umnak kip ah kawlram tlunduh mi ca ah visa pek ding an tuah cang timi kong tuzing VOA Wanah Mg Lwin nih achim. Phungleng in ramdang um ca zong ah interviews tuah dih in tlun khawh nak ding kan rua piak hna lai an ti.


 ေသာၾကာ, 18 ေမ 2012

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြအတြက္ ျမန္မာသံ႐ံုး တံခါးဖြင့္ထား


ဓာတ္ပံု Kyae Mon
ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ကို နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာသံ႐ံုးတြင္ ေဒၚခင္စိုးဝင္း(ဗီြအိုေအ-ျမန္မာဌာန) မွ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းစဥ္။ (ေမလ ၁၈ ရက္၊ ၂၀၁၂။)



ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ ။     ။ “ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ ရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန သံ႐ံုးမ်ား- အဖဲြ႔႐ံုးမ်ားရဲ႕ တာဝန္ဝတၱရားထဲ မွာ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ သားေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔၊ ကာကြယ္ေပးဖို႔ ဆိုတာကို တာဝန္တရပ္ ျပဌာန္းထား ပါတယ္။ ဒီဟာနဲ႔အညီလည္း သံ႐ံုးေတြက ေဆာင္ရြက္ေပးေန တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ပမွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ အထဲမွာ မိမိရဲ႕ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈအရေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ေရၾကည္ရာ၊ ျမက္ႏုရာ မိမိဘဝ တိုးတက္ရာ တုိးတက္ေၾကာင့္မို႔ျဖစ္ေစ ျပည္ပကို ေရာက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသားေတြ အတြက္ေတာ့ သံ႐ံုးက အၿမဲတမ္း တံခါးဖြင့္ထားပါတယ္။ အကူအညီေပးဖို႔လည္း အဆင္သင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပန္ၿပီးေတာ့ အက်ဳိးရွိမယ့္လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ခ်င္တယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္လည္း သူတို႔ရဲ႕ တတ္ကၽြမ္းထားတဲ့ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာေတြ၊ သူတုိ႔နဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ ရရွိလာမယ့္ နည္း ပညာေတြအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ငန္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ပါဝင္ဖို႔ အၿမဲ ဖိတ္ေခၚေနပါတယ္။
“တပိုင္းကေတာ့ ဥပေဒနဲ႔ မညီညြတ္ဘဲနဲ႔ ဥပေဒေဘာင္ျပင္ပ ေရာက္ေနတဲ့သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာ့လည္း ပဲ သူတို႔အေနနဲ႔ သီးျခား ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ထိေတြ႔လိုတယ္၊ ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံသားေကာင္း တေယာက္အေနနဲ႔ ျပန္လည္ ေဆာင္ရြက္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြ ရွိတယ္ဆိုရင္ တဦးခ်င္းအေနနဲ႔ မိမိဆႏၵကို ထုတ္ေဖာ္ၿပီးတဲ့အခါမွာ ဆက္သြယ္လာလို႔ ရွိရင္ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ တဦးခ်င္း တဦးခ်င္း case by case စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ေပး သြားမယ့္ အေနအထားလည္း ရွိပါတယ္။ ေဆာင္ရြက္ လည္း ေဆာင္ရြက္ေပးေနတယ္။ ဒါကေတာ့ ျပည္ပေရာက္ႏိုင္ငံသားေတြ အားလံုးအတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။
19 May 2012 BBC news
Pyituh hluatdaw Uhkatthah Thurah Shwemann EU arak phan,German akal cang,atu London ah aum.Denmark ah akal rih lai.Pafim si. Biachim mi ralring ten achim. Hnuhmai zohchunh bu ten bia achim. BBC news hi copy ka tuah kho lo.Link ah kachiah . ASSK June ni 18 ah London ah biachim ding si.Norway ah Norbel laksawng ala cang lai. ASSK vawlei pumpi theih mi upat ttihzah mi nu asi .Kawlholh nak in mirang holh achim mi speech attha deuh. An uar lo awk ttha lo. Kawlholh cun achim mi zei pipa khi ahuap kho lem lo.Turah shweman hmurka thei duh i hrang read more


တနဂၤေႏြ, 13 ေမ 2012 ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ အိမ္ျပန္ေရး အတားအဆီးေတြ ရွိေနဆဲ VOA news, read more,


BBC news ramdang ah um mi kawl mi phun President nih avui 2 nak akan auh tthan. Kan i lawm tuk. Ralkap cozah chung in Hi bantuk lungthin sui lungvar bantuk sunglawi mi kan ngeih hi hmuhsung ton har na si.Pathian sin ah kan i lawm. Pathian nih kawlram khamhtu ding ah an thlah mi na si ko. Kan in  upat kan in ttihzah na tuah mi thil ttha lengluang nih na rian ttuan nak an langh ter. Pasal  ciammam. Tlun nak ding ah cun Ambassy ah visa soknak ding kan um nak ram ah kawlram ambassy aum dih lo . Visa sok , tik ah passport ahau. Citizen asi lo mi nih passport kan nei dih lo. Angei mi nih Geneva passport si.Kawlram Lah-Wah -Kah nih dan le dun tlun khawh nak ding kan chuah piak hna seh law cu ning cun  Ambassy nih Air ticket cawk nak ding kong , Air port ah kan zulh hngading mi pawl ningcang fiang theih kan duh. Kawlram ambassy um lo nak um mi ca ah zei tin dah visa kan sok lai? Zeitin dah kan tlun lai?Tlun kan duh tuk. President na ram mi nung na kan philh lo na kan dawt i kan in dawt ve . Pathian nih Fimnak nunsau nak vawlei thluachuah vanthluachuah in pe ko seh.Amen read moreBBC news



7 May 2012,CNF le kawl cozah hnatlak nak nak tuahmi  PDF file ah rel khawh si.
CNF and Government Agreement.pdfCNF and Government Agreement.pdf
1702K   View   Download  


7 May 2012, Kawlram  president pa 2 nak pa Thurah Tin Ag Myint Oo  cu aiphuak tibantuk bia aleng may 3 ah rianchuah nak ca attial an ti, amah hi milung khohkhal ASSK arem lo tu, Mitsung Dam U Theinsein nih reject atuah lio ah athin hang tuk an ti mi si, Tiluk he hi project an tuah lio agreement lio ah minthu tu asi ve,Tiluk nih pressure an pek ve ko lai. rel chap 


2 May 2012, Aw ,Aw thin domhin kan thaw pi cu chuah vuaimai cang sih.Bia cang khat sulam hi minung thihnak nunnak kar ah cun abiapi taktak ko.Zei si paoh ah mipi zangfah dawtnak mithmai in Ralkap zong nih ram cu an dawt ve ko.Hmailei cun lungkhat ten ttan rual kahwh si te lai ka zumh ko. Thuarah Shweman zong pasal ciammam. uar um tuk, U Theinsein cu bianem nih ruh akhiah ti cu si, Ruh zong tit bantuk in anem ter dih.ASSK cu thawng in Vawlei cung mipi thinlung chung ah hmunhma kan ngei dih.Pathian nih fimnak  nunsau nak damnak pe ko hna seh. Zohcim si lo E



ဗုဒၶဟူး, 02 ေမ 2012

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က်မ္းသစၥာ က်ိန္ဆုိ


ဓာတ္ပံု ASSOCIATED PRESS
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္(လယ္) ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပဲြအႏိုင္ရ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ပါတီမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား က်န္းသစၥာက်ိန္ဆိုေနစဥ္။ (ေမလ ၂ ရက္၊ ၂၀

(rel chap)


27 april 2012, Thailand ah phung ;lo um kawlram mi rianttuan nak awl zan nak ah tuchun ah Kawlram Lah-Wah-Kah  tawlrel tu pa 8 cu Thailand ah duty an chiah hna, Thai le kawlram kan i daw thleidan nak um ti lo ding in Caan khat chung cah Pass An tuah piak hna ti thawngttha si.
Rel chap

25 April 2o12, NLD party chungtel MP dr pa cu tuchun hluatdaw ah akai.30 April ah NLD zong an kai lai ka zumh ati, tthat lei panh dawh si ko.


24 April 2012,Kawlram chung ah khuatlak nak kum 2000 leng sicang mi khua 3 cu vawlei theihpi mi hlan pupa tlakhmasa mikhua a si ca ah rampumpi nih hna tlak pi ding ah UNESCO ah chimchon ding an ti.

နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။        ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းရွိ ပ်ဴၿမိဳ႕ေဟာင္း သံုးၿမိဳ႕အား ကမၻာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ စာရင္းဝင္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးရန္ စက္တင္ဘာတြင္ အဆိိုတင္သြင္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ပ်ဴေရွးေဟာင္း ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ား ျဖစ္သည့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ေရႊဘိုခ႐ိုင္အတြင္းရွိ ‘ဟန္လင္း’၊ မေကြးတိုင္း၊ ေတာင္တြင္းႀကီး ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ‘ဗိႆႏုိး’ႏွင့္ ျပည္ခ႐ိုင္ ေမွာ္ဇာရွိ ‘သေရေခတၱရာ’ ၿမိဳ႕ေဟာင္းမ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝဝဝ ေက်ာ္ သက္တမ္းၾကာျမင့္ခဲ့ျပီဟု ပညာရွင္မ်ားက သေဘာတူထားၾက။ Read more

23 April 2012,ASSK cu hluatdaw luh nak biakam termi kong ah ,lungawttawm in a um. Biakam ding mi chung ah Rampumpi tthenkhuai lo ding, tlangcung mi he rualrem nak tthencheu lo ding. Consitution fehter ding timi zawn ah , bia in an i eng,
 ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအေပၚ သစၥာေစာင့္သိ ႐ိုေသပါ မည္။ ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေရး၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီၫြတ္မႈ မၿပိဳကြဲေရး အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေရး တို႔ကို ထာဝစဥ္ ဦးထိပ္ပန္ဆင္ ေဆာင္ရြက္ပါမည္။ ထို႔အျပင္ ကၽြႏ္ုပ္ထမ္းေဆာင္မည္ျဖစ္ေသာ တာဝန္ ဝတၱရားမ်ား ကို ေျဖာင့္မွတ္မွန္ကန္စြာ ေဆာင္ရြက္မည္ဟု ေလးနက္ တည္ၾကည္စြာ ကတိသစၥာျပဳပါသည္။" ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။

ထို ဇယား ၄ ပါ "ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ ေစာင္ေရွာက္" အစား "ေလးစားလိုက္နာ" ဟု NLD မွ ျပင္ဆင္လိုေနျခင္းျဖစ္သည္။ NLD ၏ အဆိုပါ ၫႇိႏႈိင္းမႈေတာင္းဆိုမႈ မရရွိေသး မရွိေသးသည့္အတြက္ တနလၤာေန႔ တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ လႊတ္္ေတာ္အစည္းအေဝးမ်ားသို႔ NLD အမတ္မ်ား တက္ေရာက္ျခင္း မရွိေသးေပ
။ read more

18 April 2012, Thawngttha cu ASSK cu 25 chung ah avuikhat nak ramleng tlawn aitim.Norway le UK si lai.U Theihsein he an si lai ati anmah pa 2 hi cu lomhpi ciocio an si ko. U Theisein thawng in kawlram hi tluk avun i sersiam hi kan i lawm taktak.Mizzima news  relchap te
13
13-17 April 2012, kawlram zilawngpuai cu kumdang nak in an i nuam ti hi mitzoh nak in aithei. Hngar an um tuk.Minung lungthin chung ah lomhnak aum cia.ASSK le U Thein Sein nih an kan lomh ter  ti ah cun kan palh lai lo.
13
12 april 2012 kawlram tacian tanchat ,  Irrawady tiva kong tanchiat si. Zoh ciammam phu si.cu lawng si lo.Zakana tuah mi video" Freedom" timi tlangtar in Pitlung rawl an fah hna sur in an awh , cu  pithlung cu bawmchung ah an hren hna i pa 3 ah 1000kyat in an zuarh hna. Pitlung hren nak in lut ter aduh mi nih cawk i thlah an si cucu freedom ah an chiah zoh ah lung asuk tuk,link ,
Link ah zoh.

3 April 2012, Ciangkhinezi lei zong nih  NLD ni teinak an hmuh mi cu kan lungtling ve an ti,Asi ding bak si ko. Atak ah cun ralkap lungthin chung hi vote pek ni ah hin alang ko.Meithal an i ken ah kan ral ah kan rel,An rian an ttuan ve ko an fial mi an tuah ve.Fialtu  kha mittha si ahau mi si.U Thein Sein lungthin te hi uar um tuk amah kut chung ah zeipoh hi thla ziahmah ten daiten atolrel dih ko. Kei cu President hi  ka upat tuk ko. Amah thawng si ko. tawlrel thiam cu Fim tlamtlin si ko.Khua ruah tungmang ah cun Tuluk nih kawlram chungthin a ei dih deng. Kan ta  ti dinga h Tuluk tel lo in tuah kahwh mi um khawh daw si lo mi cu kawlram mipi dihlak nih hmuh si ko kan ral hi kanmah le kanmah si ding si lo
.
Relchap
2 April 2012,ASSK fim puitling asi. abaichim te hi Zuamnak ti ko sih . Teinak ahmuh mi si ko na in teinak ahmuh mi nih ateimi hna lungthin fah ter aduh lo nak hitin achim"၀မ္းသာၾကတယ္ဆုိတာ သဘာ၀က်ေၾကာင္း၊ ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာလည္း တျခားပါတီေတြက ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ထိခုိက္ေစမယ့္ အေျပာအဆိုမ်ိဳးကို မလုပ္ၾကဖို႔၊ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈကို သိကၡာက်ေစမယ့္ အျပဳအမူကို ေရွာင္ရွားဖို႔လည္း တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္ ။ASSK Chin mi tampi nih kan i numah lomh tik ah kan inpa kan pawngkam zoh kan thei bal lo Kan ral pa asungh le a zatlak kha kan di ariam kan lunghmuih tawn, Kan i dan ning zohchunh awk ttha te si hih . 

1 April 2012,Tuchun cu Kawlram election an tuah ni si,Uite ekchuak  ka lo.Lungthin mitthlam in aphunphun in kan suai ,Resulh an von thanh cu lomhnak mitthli aluang.Zalam tlang ah nutung pawl zong kan i tlak tlak lo ti an tuak kho lo lomhnak an chung ah an thup kho lo. Kutbenh thawng he an au an khuang Lung le thin zeitin dek aum dih covo khat .Zalen nak cu aum ko cang hnga lomaw? Lung ahno e.

<Mipi lomhnak muihmai hi philh awk ttah lo hika Mizziama news link te hi ahuam mi zoh awk ahMizzima news 1 April 2012 election

Chinram kan ngeihchun Salai Vanlian Thang nih Thimnak  kong attial mi si.Zapi cu hawiceih ah ceih awk thei lo kan ka lawng kan i aan tawn, Thil sining le umtu  ning hi rel ve law hi cung ah remh awk hlawt awk tampi na hmuhlai.Relchap 

31 March 2012, 1 April cu kawlram thim nak i cang lai zeitluk in dah milungthin chung ah a va cawlcangh cio hnga Minung le minung cio aikhat mi covo hmuh lo ruang ah milungthin afah ning akehkuai cang ning. Tutan tal ah hruaitu ttha ASSK le ralkap cozah lungthin hmunkaht rianttuan tti  caan si ko cang seh nehhnu thil muithla bang mi atthih ding kha cu philh khawh tu hranhram in ai zuam ko hna sih, lungawi cun aho dah lung dah a awi hnga lehrulcham cu adong ti lo cu ta mu.Caantha thin domh in kanhngah cuahmah lioa h Thimnak ah dinfel nak umdawh si lo timi nih lungfah ter ngai sihmanh seh Milungthin chung ah hmunhma tamtuk angei cang mi ASSK  aho ca poh ah attha dih ko lai.Zeitluk in dah mipi lungthin ahninhsaih hika hmaan thlak hi Forum ah Salai Lairam Thang post mi si. Fimphu si tiah ka rak fim ve mi si. mipi hizat pumhkhawh hi Fidi le  pawl hi zeitluk in dah biapit  athilti khawh nak si. Hika hin click Tichum minmei kian in kan ram khuapau niceu tang ah zalen nak hmu ve cang sih saduh thah nak tampi he.



 19 March 2012,Lawm lo in ka um kho lo.Karen Phado Man Ngein Maung cu President nih zei ttemttawn nak hmanh umti lo in thiang hirhiar in luatnak apek tiah U Ngo Ung Mint nih Miziima news ah achim,Relchal kawlca bel asi.President nih anung ve ti aka theih bal lo mi nih atheih lo nak hmun in kan i lomh nak i rak thei ve seh law attha tuk hnga? 


18 March 2012 Ah Kawlram media le nunphung zatlang lei Palai " YinCehmuh Wunkyi" U Kyawsan interviews tuah nak hi Abiapi taktak mi si theih cio  rel cio kan hau. Media hi kan pithlur  innka or thlalang awng ceu nak akan pe tu pakhat si. Media hi kan mit kan hnakhaw an si. Media luat nak aum loa h cun mitcaw hnachet kan si. U Kyawsan biachim ning hi ruahsetset tuak setset ah zeidah kan doh ka el ding aum e.attha tuk ,alang in kan kut kan bengh piak.Tu bak tikhur kan cawh mi cu atu bak ah din awk attha lo tinawi tineng tlak hngah ahau ti cu kan theih dih ko.
Thil achia hmutu pa nih cun thilttha chung khan thilchia achuahpi,
Thilttha hmutu pa nih cun thilchia lak ah thilttha kha achuah pi ti si. 
Interviews tuah nak hi rel phu si, April ah thimnak tuah nak kong, Asean -Uhkatthah tuah nak kong,Lentecelh zuam nak Sea games tavuan lak nak ding kong ah media lei abiapit ning Wunkyi atuan nak i nikhat chung arian ttuan nak kong si  rel phu tuk an si rel ve hmanh kawca bel si.Hika hin


 14 March 2012,Kawlram le Bangkaladesh rili  ram an rak i cuh mi cu Germany Hambat  "ITLOS" Rili ramri kong nawlnei tu nih bia an chah piak cang hna,Relchap kawlca bel si 

ASSK nih media zalon nak aum lo ah cun ram tthancho nak a donh ati. Lam arawk mi rawk nak kong chim an kham ah zei ti dah khuaka zawn ah aherh achambau kan theih lai,Hika 
President rianttuan nak l
14 March News ,April thla thok in kawlram cozah zung riamttuan pawl lahkhah thong 30 karh ding an ti. Hikong hi lomh awk alo nak in asi lem lo. Lahkhah karh nak cun thilman tthing kho hna seh law attha,Hi an kai le cangka in Sipuazi mit au nih an rak cuanhdiam cang hna an thil man an kai colh lai,Bonbok le mantat si ko lai. akarlak ah nuhmei le sifak vava kan tum lai.  Hika hin relchap te mu

 1March 2012,Karen Phado Man Ngein Maung . kanruah lo ning tuk in chanchung tikulh thongthlak ding in degree anchiah mi kong ah ngaihchia ngaingai. Mah miphun mahram dawtnak ca ah zeisual ko dah ahleihluak in atuah hnga!,Vawlei cung ah ral um ti hlah seh, hriamnam um ti hlah seh , minung cio mah ti kan i tuah hi cu vawlei ah um ti hlah seh. Zei ruang ko ah hme War ral hi achuah. Tuak setset ah cun, minung lungchung te ah lunghriar nak lungtlin lo nak aum mi tete khi bom khuvai, Meithal le kuan.Nuclear ah an vai cang ko. Mah biaknak, Mah holh, Mah miphun mah nunphung nawl bia,Mah-ram minung akan kham tu tlang " War" chuah ter tu an si ko rua. Minung vialte nih Vawlei phung nak in Pathain phung hi hmang kho dih han u sih law.. Ram daih nak taktak cu kan hmuh ko hnga
!Kawl biak mi Boddah zong nih " S Gum Aung chim mi ahman  le hman lo hlat ding si," Pinsamah tingga yadana ah or Anaakahung kyian" ah hin  Bawi zisuh chuah nak kong a um an ti. Kan theih lo ca si men lai Biak nak dang zong hi huat tuk ding si lo.
Kawlram Pura an sak ding cu kan hnak akan doh ko na in Vawlei ah biaknak luatnak pekding timi phung anser mi aum ca ah kanduh zong duhlo zong ah kan ruahthiam ahau. Miram dang Muslim ram kan um Biak inn tampi kan hmuh cio ko. Phungki siang inn zong um ko,Hindu Pali zong aum ko. ruat thiam u sih. 
Pado man NgeinMg kong Kan President nih aruah piak ko lai kazumh.Thla tu cam piak ko hna sih. Hika hin 


29 Febuary 2012  : President U Thein Sein Biachim mi
 kahin  Kawlca in alang hnga dek maw,rel ttha ngai si.keicu kan President hi ka duh ngai.

Peace Talk: Ruahchannak Phortu Tlanglawng
Salai Van Lian Thang   (29 Febuary 2012)

Tulio hriamtlai phu chonhbiaknak umtuning tlawmte ka hmuhning ka hun tial. Tlangcung hriamtlai phu hna Cozah he 'written agreement' an tuahmi pawl theihtok tein ka rak rel ve ton hna. Ka theihtok ah phu 10 nih Cozah he kahdaihnak min an thut cang. Phu 4  nih State Level talk an lim. Phu  6 nih Union Level talk an lut cang. 

Cozah kalpi dan:

Cozah nih kalpi a timh dan hi 1. Kahdaihnak 2. Thanchonak 3. Ramkhel biaruahnak in rem a kan timh. Phundang chim ahcun 1. State Level 2. Union Level 3. Palimen Level tiah dotthum in chonh a kan timh.  Phundang chim rih ahcun 1. Initial agreement 2. Common political agreements (Pinlung bantuk Civui) 3. Permanent peace agreement (Hluttaw) tiah kalpi a kan timh.  Biatak nawn in an hun kalpi tikah dirhmun phunthum in kan hun  i then.  

1.  KIO nih  political issue first, cease-fire second tiah lamlai ah an tang rih
2.  KNU, CNF le phu zeimaw nih cease-fire first, political issue second tiah hnatlaknak min an thut
3. Cozah nih cease-fire first, development second, political issue third tiah a kan kalpi cuahmah

Cozah Palai: 

Thein Sein nih Union Vuanci kha State ah palai in an i telnak ding rian a phot hna ti kha a lang. Union Level talk ah Aung Thawng nih biapi in bia a al hna. State Level ah cun State Cozah he min thut a si nain Union Cozah leiin Aung Min nih tambik bia a al hna. Union Level talk (initial agreement) ah Aung Min nih a hruainak cu a um ve nain a mah hruainak hi cu hramthok (initial Union level) deuh long a si. Development kong a tam ngai i political issue hnatlakmi a tlawm.  Cucaah Aung Thawng hruaimi biaruahnak (Union Level) ah hin politik a tung a tlangpipi in an tlakpi i an i rengh len kha hmuh kho a si. Aung Thawng level ah 1. non-secession min an thut dih ngot 2. one-arm force, kong zong an ceih (eg. Wah and Mongla) kha hmuh a si. 

 Cozah chunglei Pawlasi:

Cozah nih 1. non-secession timi minthut dih 2. Doh-azi pathum minthut, timi cu biadanh (pre-condition) in a chiah ti cu lang-hngan in a chim ko nain a chunglei in kalpi an timh taktak daan tlaihtung ngeih dawh an si. Cucu 1. Kahngolnak serpi 2. Thanchonak phunphun tuahpi 3. Ramkhel hnatlaknak zeimaw tuahpi 3. 2008 Phunghram zeimaw remhpi, 4. Hriamtlai phu hrawh dih in Tatmadaw pakhat long umter 5. Hriamtlai phu hna party dirhter or ramri cawng ralkap or pihthut sit (local militia) ah thlen 6. Party a dirhmi hna 2015 thimnak luhter i Palimen chungin politik tuahter, hi a timhpi mi hna a si in a lang.   

Hriamtlai phu hna:

Hriamtlai phu hna ah KIO hi an dirhmun a fek ngai. Mon nih an zulh. Hi phu hnih hi kahdaihnak a ser balmi an si caah hlanlio ah hlenthawi an innmi a fahning kha an philh lo caah haak ngai dawh hi an si. KNU hi an rak haak ngaingai nain tutan cu an hnatlakmi rel tikah ruahnak lengin an neem. Mahbelte, hnatlaknak min an thut dih in KNU chung lila um lunghaakphu nih an den ve hna i hmailei kalnak ah harsatnak zeimaw an tong te kho men. Wah nih an duhmi cu Wah State ser a si. Mahbelte, Wah le Mongla hi politik nakin development a  biapi in a chiami an lo ngai i development a tomtom in an cheh hna ahcun an dam te kho men ve. Shan (RCSS) hi an dirhmun a fek ve nain an agreement ah politik a tlawm rih ve. Shan (SSA-N) belte an agreement ah politik zeimaw a rim a nam nain ram in chuah lo min an thut ve cang. Cozah ralkap he min an thut hnuah an i kap hrulhhralh than nain dai than colh dawh an si. DKBA zong Karen ramri cawng Cozah ralkap nih an meithal an chuh hna ruangah hnatlaknak kan hrawh an ti than nain 'Thein Sein nih pe than dih uh' tiah awder a pek hna caah an dai than te ko lai. KNPP (Kayah) cu Marh thla chungah min thut dawh an si ve. CNF zong State level tiang cu mipi kan lung a si ngai. Union Level tlawmpal ah an phan ve lai i hi an phanh hlan cu  (politik an ceih rih lo) tikah chim awk tampi a um lo nain State level agreement ah kan hlawhtlinmi nih kan dii a riamh sual lai i politik ceih tikah kan neem sual lai ti phan a hun umnak zawn tete a um ve lengmang.  

Development tiah milung a rak zor

State Level talk cu a hawng long a um. Union Level Talk hi a mu umnak a si. State Level agreement tiang cu ka lung an rak si pah ngai dih. Union Level 'agreement' pawl kan rel tik belah ka lung a rak si lo ngaite. Development nih a khuh tuk deuh ka rak ti. Development sii nih a kan damh lai lo ti ka fiang. Political stability tlamtling a um lo in development rian a fek kho lai lo ti ka fiang. Political instability buu cun investment pipa hohmanh nih an tuah ngam lai lo ti a fiang. Khin Ngunt chan umtuning nih hmuhton a kan pek cang caah ka thin a rak phang. Thein Sein le Aung Min nih 'developmen in an dam diam lai' an kan ti fawn rihmi an biachim ring taktak in kan theih fawn tikah ka lung a hring chinchin.  Union Level talk a phanmi hna sining (written agreement) kan rak zohfian tak tikah Tlangmi nih kan duhmi a lang rih lo. 



1. Federal biafang a cuang rih lo. Federal biafang an zenh deuh zongah Pyidawngsu sitsit timi tal 

2. Meithal kan i tlaihhnawh chanmi self-determination cu a rim hrim a nam rih lo

3. Phunghram remh kan duh. Hihi written agreement khoika hmanh rel awk in a um rih lo

4. Development project rim nih a runh tukning kha ti awk a tha kho lo

5. Cozah lei duhmi non- secession kongah an hlawh a tling taktak hnuah one arm force principle in a kan naam rih 



Cucaah State  Level talk cu hriamtlai phu nih an naam deuh ngai mi a lo nain Union Level talk an phanh tikah Cozah nih an naam deuh tuk ve ngai hna tiah comment ka rak tial bal cang. 

Tlangmi kan duhmi cu State level in Union Level talk ah, Union Level in Pinlung bantuk Civui ah, Pinlung bantuk Civui in Parliman ah dot khat hnu dotkhat in an kan thawn lengmang lai i donghnak ah ralkap nih uknak an lak beh sual lai ti kan phang. Khin Ngunt chan ah National Convention ah tlakpi te uh an kan ti bantuk in pokpalong a rak si bang tha lo tein an kan hlen hawi sual lai ti kan phang. 



NMSP agreement nih milung a thawhter than: 



NMSP (Mon Miphun) an 'agreement' ka hun rel cu ka thawpi ka chuah than. Tlangmi dang vialte an agreement nakin politik haw a hung nam bik. Tlangmi vialte ai awh in Cozah an nam khawh ning zong tampi a cuang. Dr. Lian Sakhong nih 'cease-fire talk' hi 'political talk' ah a pungsan an thlen hrimhrim a hau, a ti lengmang mi cu Mon agreement ah fiang tukin a hun cuang. Phu dang pawl agreement he ai lawh lonak tete ka hun thim hmanh lai!



1. Rampumpi kahngolnak (nation-wide ceasefire) tuah ding. Tlangmi umnak hmun cheukhat ah i kahnak ngol colh ding. (Hi nation-wide cease-fire timi hi kum 60 chung halmi a si, a tu long written in Cozah nih a hnatlak)



2. Kahdaihnak ser hnu in ni (45) chungah Political dialogue kan thok lai. (KIO he joint statement ah 'political means' timi te an telh ti lo cu khoika agreement hmanh ah 'political' dialouge' tiah an tialnak a um lo. Peace process, eternal peace, permanent peace, Union Level-peace making group ti biafang longte an hman. National reconciliation timi biafang zong an hmang duh lo. National re-consolidation an ti peng. Mon he cun political dialogue an hun ti lengah national reconciliation zong a cuang cang)

3. December 2012 hlan ah kahdaihnak min nan thutpi kho dih hna lo zong nan thutpi khawhmi vial inpolitical dialogue kan thok cang lai. (Cozah nih a chin-suai an duh zongah hi agreement nih hriamtlai vialte caah a tlaih cang lai. UNFC min in an kal lai. Tlangmi vialte ai-awh in Cozah an naam kho ngai ti kha a lang)

4. Phu thumnak (3rd Parties) kha biaruahnak ah (observer) in telnak nawl kan pek hna lai. (Hihi a biapi taktak ko. Political consensus an tuah kho lo deadlock a chuah cun zeitindah bia an khuai te lai tihi lungrethei a si. Tucu UNO a si lo ah Asean ram (USA, EU) zong kha mediator ah an i telnak lam a ong kho mi a si cang)

5. Mipi he duhpoh in ton khawh, ramleng NGOs he pehtlai kho, Media he ton khawh, tadin thanh khawh a si lai lengah a hun i dang khunmi cu Foreign diplomats he zong i ton khonak zong ai tel (Hihi a ho agreement hmanh ah a um lo mi a si)

6. Politik ruangah thongtla vialte chuah dih ding. Mon (NMSP) ralkap thongtla zong chuah ding. (Politik ruang thongtla timi biafang hi Cozah nih a pawm bal lomi a si. Tutan cu an hun hman lengah thongtla vialte chuah dih titiang hna an hnatlakpi hi khuaruah har lei a si. Cu long si loin Mon thongtla vialte chuah dih ding tiang an nam kho rih cu an ti kho ngai tinak a si)

Tlangkawmnak:

Kawlram democracy movement pi nih tinhmi pakhat ah kan i khat dih i cucu: 2008 phunghram remh hrimhrim ding, timi zawn ah a si. Pi Suu Kyi hruaimi democracy groups an hmuitinh pakhatnak a si ve lengah Tlangmi hriamtlai phu (ethnic groups) dihlak pakhatnak tinhmi zong Phunghram remh a si ve. Zeitindah kan remh kho kun lai? Cu kawltung phakkhonak caah lampi pahnih a um i pakhat cu: Pi Suu Kyi (Parliamentary process) in a si i a dang pakhat cu hriamtlai phu he chonhbiaknak (polital talks) lam in a si. Zeilam hidah kawltung a kan phanhpi kho deuhmi lampi a si lai? 

Pi Suu Kyi lampi cun bye-election a tei ngai zongah Tlangmi umnak ahcun a la dih kho lem lai lo. Thutnak 47 long cuh ding a um fawn caah Palimen chungah a thazaang a tlawm tuk rih  lai i phung ning (legally) in phunghram remhnak caah hnabeisei ngam a si rih lo. Thein Sein nih Washington Post interview ah 'mi pakhat longin phunghram remh kho a si lo' tiah Pi Suu Kyi a chim hnawh lengah USDP general secretary Htay Oo nih 'phunghram remh a hau in kan hngal rih lo' a ti fawn tikah Palimen chung cun kan har rih kho men. Pi Suu Kyi nih Palimen chungin thlennak nganpi (major reforms) a tuah kho lo hmanh ah thlennak fami (minor reforms) zeimaw cu a tuah kho mi a um lengluang ve te ko lai i 2015 thimnak hnu lebang cun hi lampi hi ruahchannak a um bik te lai.  

Tulio dirhmun ah ruahchannak nganbik a a kan petu lampi cu : Tlangmi he chonhbiaknak (peace talks process) hin a si bik. Thein Sein te zong nih 'phunghram kan remh lai' tiah bia an tiam len cang hna caah hi lam hi kawltung a kan phanhpi khomi lampi a si. Mahbelte, phu tam nawn he an hnatlakmi kan rel tikah kahdaihnak level vialin dihpi a kan timh rua. Thanchonak (development projects) in kan zawtnak thlop a kan timh rua, tiah kan lung a rak zor deng mang. Hlen hna an kan hlen hawi sual lai tiah kan lung an hring thok. 

Tuchun ah cu lunghrinnak le lung zornak tete cu Mon (NMSP) agreement nih a hun chimh dih than. Political talk taktak caah a hrampi zeimawzat an tlakpi kho kha hmuh an si. Sihmanhsehlaw, hlei dot tampi kai ding kan i duh rih. KNU President Tamla Baw biabang 'step a thong' in zawh ding kan ngei rih. Kan rak tial bang tlanglawng cu ai dinhnak in a chuak phot cang. Khoika dah a kan dinhpi lai timi kan fiang kho deuh rih lo. Rang tuk in a kal caah kan thin hna a phang. Lam tantim ah khamtu hna a ngei sual lai tiah kan thin hna kan i domh. Hi Tlanglawng hi Tatmadaw le USPD lunghaak phu nih lam lai ah an dirter thut sual lo ahcun Mon miphun he an hnatlakmi rel ah tluang tein dinhnak hmun a phan kho dingah lam ding a hun zawhmi a lo cang. Tlangmi kan caah ruahchannak a phortu Tlanglawng a si caah lam lai ah poipang a ton sual nak hnga lo ven cu mipi kan rian a si ve cang lai.  

Reference: a tanglei talk agreements vialte khi an si. 
_______________

1.      Second Union Level Agreement with UWSA (Wah) and NDKK (Mongla): 

  

(1) Both sides have reached agreement to continue implementing agreements signed in Lashio on 1 October this year.

(2) It is agreed to adopt short-term or long-term socio-economic development plans in light of bilateral consultations to enable the Union government to participate in tasks for improvement of living standard of the national people in “Wa” Special Region (2) and for regional development.

(3) The Union government agrees to help increase opportunities for national races youths in “Wa” Special Region (2) to pursue education with the mindset to develop their insights, to equip them with vocational education and to realize human resources development.

(4) The Union government agrees to adopt long-term plans for cooperation of local people in treatment, prevention and education processes of healthcare to national people in “Wa” Special Region (2), acquiring health knowledge.

(5) It is agreed to continue negotiating matters related to enable representatives of people in townships of “Wa” Special Region (2) take seats in each Hluttaw of the Republic of the Union of Myanmar to represent desires of the people in “Wa” Special Region (2).

(6) “Wa” Special Region (2) is an important part of the Republic of the Union of Myanmar. “Wa” Special Region (2) agrees to continue to hold talk to cooperate with defence forces of the State for security and defence of the State as one as it agrees not to disintegrate the State and secede from the State at all and to devote all the capacities of “Wa” Special Region (2) to perpetuation of the sovereignty of the State.

The Union-level peace-making group and “Wa” Special Region peace-making group exchanged gifts and posed for documentary photo. The Union-level peace-making group visited Pansang Basic Education High School and attended to the needs. 


2. Union Level Agreement With DKBA (KLO HTOO BAW GROUP)


  1. It is agreed to approve initial peace agreement signed by Kayin State Peace Making Group 

and Klo Htoo Baw (former DKBA) on 3 November 2011.

2. Kayin State is an important part of the Republic of the Union of Myanmar. It is agreed not to 

secede Kayin State from the Union.

3. It is agreed to uphold Non-disintegration of the Union, Non-disintegration of National 

Solidarity and Perpetuation of Sovereignty forever.

4. It is agreed to cooperate with the government in regional development, settlement of 

members of Klo Htoo Baw group and their families and improvement of socio-economic 

status in Sukali region under existing laws, basing temporarily in Sone Hsi Myaing region.

5. It is agreed to cooperate with the Union government in the fight against narcotic drugs and 

psychotropic substances.

6. It is agreed to continue dialogue for establishing eternal peace


Source: The New Light of Myanmar (http://www.burmalibrary.org/docs12/NLM2011-12-13.pdf)


 3 State Level Agreements with RCSS/SSA (Shan)


1. The RCSS/SSA and state level peacemaking bodies agree to observe the following subjects:

a.       Cessation of hostilities between the two sides. The two will also exchange ceasefire directives to their respective forces.

b.      The RCSS/SSA’s 4 point proposal on 19 November is agreed in principle.

c.       The two sides will remain at positions agreed upon by both sides.

d.      The two sides will coordinate with each other in advance before moving with arms out of designated positions. Designation of areas will be discussed further at the Union level talks.

e.       Liaison offices will be established at Taunggyi, Kengtung, Kholam, Tachilek and Mongton with personnel and arms agreed upon by both sides. The Union level talks will discuss designation of new liaison offices.

f.       The two sides agree to cooperate in preventing the dangers of narcotics.

g.      The RCSS/SSA will form an official delegation in order to hold talks with the Union negotiation team formed by the Union Government and to set a date, time and venue for it
h.      The two sides agree to continue to hold talks on remaining subject 

4. State Level Agreement With CNF (Chin) 
Therefore, the Chin National Front and the Chin State-level peace delegations have signed the following historic points of agreement so that a permanent peace may be established. 
(1)    The Chin State Government level peace delegation and the Chin National Front have agreed to end mutual hostilities, including armed hostilities, effective from the time of the signing of this agreement.
(2)    The Chin State Government level peace delegation and the Chin National Front have agreed to open up a Liaison Office in Thantlang so that the points in this agreement may be vigorously implemented. Matters regarding the possibility of opening up Liaison Offices in Tedim and Matupi will be submitted to the relevant bodies, the result of which will be made known at a later date. The parties have agreed that the Chin National Front/Army can temporarily be based out of the areas around three Village Tracts in Thantlang Township: Tlangpi Village Tract, Dawn Village Tract and Zang Tlang Village Tract. Moreover, matters regarding the possibility of having bases in Tedim Township’s Zampi and Bukphir Village Tracts, and Paletwa Township’s Kung Pin, Para and Pathiantlang Village Tracts, will be submitted to the relevant bodies and the result made known at a later date.
(3)    The Chin State Government level peace delegation and the Chin National Front have agreed that any unarmed members of the Chin National Front and Chin National Army can freely travel to any place within the Union.
(4)    The Chin State Government level peace delegation and the Chin National Front have agreed to meet again as soon as possible, so that the parties can arrange a time and date for the Chin National Front and the Union government to hold a discussion. In holding Union level talks, the parties agreed in principle to uphold as basic principles the flourishing of ethnic issues and democracy, in addition to the three national causes.
(5)    The Chin State Government level peace delegation and the Chin National Front have agreed to allow the Chin National Front and the Chin National Army to freely hold public consultations, so that the desire of the Chin people can be brought forward as the basis of their discussion at the Union-level talks.
(6)    The Chin State Government level peace delegation and the Chin National Front have agreed to allow international Non-Governmental Organizations to operate freely in Chin State and elsewhere in the Union of Myanmar so that they can tackle the issues facing the Chin people, including the food crisis, lack of medicines, lack of access to clean water etc., in accordance with the existing laws.
(7)    The Chin State Government level peace delegation and the Chin National Front have agreed that, with financial support from the Union government, the Chin National Front will take a leading role in development work in relation to the Special Economic Zone (hereinafter SEZ) in accordance with laws governing the SEZ, so that the poorest state in the Union of Myanmar can be turned into a modern and developed State.
(8)    The Chin State Government level peace delegation and the Chin National Front have agreed that the Chin National Front and the Chin State Government work together as necessary, on development projects in Chin State by reciprocating advice and consulting with one another.
(9)    The Chin State Government level peace delegation and the Chin National Front have agreed to closely cooperate in eradicating illegal poppy cultivation, drug business and drug smuggling in northern Chin State.

5. State Level Agreement With KNU (Karen)
Note: agreed in principle and will talk further with Union Level
The eleven points of the KNU proposal are: 
1. Establish a nationwide ceasefire and immediately cease military operations in ethnic areas. 
2. Guarantee the human rights and safety of all civilians. 
3. Build trust among the people. 
4. Support the basic needs of the people and ensure that development projects have the full participation 
and support of local villagers. 
5. Allow national media outlets to participate in the peace processes, in order to provide accurate 
information about developments. 
6. Immediately stop forced labor, arbitrary taxation and extortion of villagers. 
7. Release all political prisoners and provide solutions to settle land rights issue. 
8. Set out principles for all parties to ensure a genuine peace process. 
9. Ensure the legitimacy of representatives involved in negotiations, provide adequate time for their 
consultation with respective constituencies and establish a clear role for third parties. 
10. Initiate a plan for monitoring and ensuring the transparency of the peace process. 
11. Establish a flexible process that guarantees progress towards sustainable peace, and in which all 
parties speak straightforwardly and avoid using words that may be misinterpreted.
6. KIO and Union Level Peace Making Group Joint Statement

The translation of the statement is as follows:-
(1)    The Union level peace-making group and the KIO representatives held a meeting in Ruili of the People’s Republic of China on 18 and 19 January 2012 with the aim of ensuring stability and eternal peace of the Republic of the Union of Myanmar
(2)    The Government and KIO will continue the negotiation between them through political means.
(3)    They will issue correct information of the meeting to the public.
(4)    They will coordinate matters related to military units of both sides in the hot spots, to control military activities and building trusts.

Source: The New Light of Myanmar (http://www.burmalibrary.org/docs12/NLM2012-01-20.pdf)

7. Union Level Initial Agreement with RCSS (Shan)

The 11 points of the signed agreement are:

1. SSA will set up its main offices in Ho Mong, southern Shan State, and Monghta, eastern Shan State.
2. SSA and the Burmese government’s negotiating team will continue to discuss on the resettlement and  accommodation arrangement of SSA members and families.
3. SSA will be responsible for the administration of its forces. Burma government and SSA will work together in the administration at the township level.
4. Burma army will cooperate with SSA for the security of the two towns where SSA main offices will be established.
5. SSA and Burma army will work together for the security of border checkpoints.
6. There will be advance notification of troops carrying arms on entering another side’s controlled areas.
7. Liaison offices will be opened as soon as possible at Taunggyi, the capital city of Shan State; Kholam,  where the Central Eastern Command is based; Kengtung, Tachilek and Monghsat, eastern Shan State;  and trading offices in Muse and Namkham, northern Shan State.
8. Shan State local governments will be responsible for the support of education and to set up legal trade firms for economic development.
9. SSA and Burma government will continue to discuss for the regional economic development.
10. SSA and Burma government will work together on the elimination of drugs.
11. Burma government agrees in principle SSA proposals at the meeting on 16 January and further topics will be discussed during the upcoming meetings


 8. State and Union level Agreement with SSPP/SSA
    
 1. State Level
The five-point preliminary agreement is as follows:
(1) It is agreed to make ceasefire between the Tatmadaw and SSPP/Shan State Army.
(2) It is agreed that troops of SSPP/Shan State Army are allowed to base in Wanhai and then to base temporarily in their branches.
(3) In order to hold mutual coordination and discussion liaison offices and stations will be established in Taunggyi, Lashio and Kholan with the people agreed, by both sides. More offices will be opened in required places.
(4) Apart from the mutually agreed areas, transgression and arms carrying will be allowed under negotiation between both sides.
(5) It is agreed that Union level peace-making group and SSPP peace-making group will continue their talks for ensuring regional peace, stability and development, enabling the troops to earn their living and ensuring lasting peace in the region after meeting
in the given place at the given time.
2. Union Level
The five agreement points they signed are as follows:-
(1) It is agreed that to build peace, the preliminary agreement signed between Shan State peace-making group and Shan State Progressive Party (SSPP) in Taunggyi on 28 January, 2012 shall be approved.
(2) It is agreed that concerted efforts shall be made to ensure non-disintegration of the Union, nondisintegration of national solidarity and perpetuation of sovereignty at all times based on Panglong spirit.
(3) It is agreed that arrangements for improvement of livelihood and sociolife of Shan State Progressive Party (SSPP) members and their families in line with law in cooperation with the government shall be made.
(4) It is agreed that cooperation with the Union government in a fight against narcotic drugs shall be made.
(5) It is agreed that further discussions and negotiations to ensure eternal peace shall be held afterwards.
9. Union Level Agreement with KNU/KNLA (Hthein Mawng)

The seven point agreement is as follows:-
(1) It is agreed to maintain current peace process between the Tatmadaw and KNU/KNLA Peace Council.
(2) It is agreed to settle KNU/KNLA Peace Council members in (Mela and Htohkawkoe).
(3) Liaison offices will be established with the persons agreed by both sides at both side-agreed places for holding bilateral talks. Economic and liaison offices of the company will be opened in Hpa-an, Myawady, P h a y a t h o n z u ,   K a w k a r e i k ,   M a w t a u n g   a n d Kawthoung.
(4) Both sides will hold coordination not to transgress the regions without arms apart from the mutually agreed regions.
(5) The Union level peace-making group and the advanced peace-making group of the KNU/KNLA Peace Council will meet at the mutually agreed place and time to continuously hold talks on peace a n d   s t a b i l i t y   o f   t h e   r e g i o n ,   d e v e l o p me n t , settlements of troops and eternal peace.
(6) After reaching the initial agreement, the State will allow and render assistance for self-reliant undertakings for quickly fulfilling the basic needs, education, health, transport, water and electricity supply in the area for resettlement of national races who are residing in other country and render assistance for self-reliant.
(7) Both sides will agree definitions of the peace submitted by the KNU/KNLA Peace Council in principle and will strive for realization of the peace process.


10. State and Union Level agreement with Mon (NMSP)

1. State Level agreement:

(a) Ceasefire by both sides.
(b) Formation of Union-level peace-making group and delegation for dialogue officially and negotiation of date, time and venue for talk.
(c) Opening of communication office (with no arm) at an appropriate site agreed by both sides.
(d) Negotiation will be made for holding arms beyond the areas agreed by both sides.
(e) Settlement at the sites agreed by both sides.

2. Union Level agreement :

The agreement is as follow:—
(a) To observe ceasefire far and wide the nation, especially to end up armed conflicts causing in areas of national races.
(b) To start political dialogue within at most 45 days of ceasefire.
Allowing participation of contributors as observers,
(1)  T o   s t a r t   p o l i t i c a l   d i a l o g u e   b e t w e e n representatives of armed national races organizations and representatives of the government after ceasefire of all armed national races organizations. In case ceasefire is not s e cur ed wi th  a l l   the  organi z a t ions   t i l l December 2012, to start the political dialogue between representatives of the ceasefire organizations and representatives of the government.
(2) To continue talks on national reconciliation, b a s e d   o n   p o l i t i c a l   c omp r omi s e s  wi t h participation of representatives of domestic national political parties and democratic forces.
(3)  T o   i n i t i a t e   p r o c e d u r e s   f o r   p r o m p t implementation of agreement reached in the abovementioned dialogue.
(c) To work for stability and development of education, health and social sectors of the region in coordination with respective national races armed organizations and the government as the ceasefire comes into effect.
(d) General clauses: In periods of ceasefire and political dialogue,
(1) To have the right to communicate with the public and help each others.
(2) To have the right to communicate with domestic political parties.
(3) To have the right to communicate with news agencies and media. To inform the public of outcomes of political dialogue as required.
(4) To  conduc t  negot i a t ion  in  advanc e   I  communicating with the foreign diplomats.
(5) To not extend military strength in Mon State and related areas in period of ceasefire.
(6) To release all political prisoners remaining in the prisons and to free comrades of New Mon State Party in prisons with sympathy as well.
(7) To avoid forced labour by both sides, apart from volunteers. To seek solution for cases of people’s lands through coordination.
(Remark: If there is any other fact in addition to 10 abovementioned clauses, they will be put forward.) Col Htay Myint Aung and U Nai Talanyi exchanged state-level initial peace agreement. Union Minister U Aung Min and U Nai Rawsa exchanged four-fact Union-level peace agreement.  

Source:  The News Light of Myanmar (http://www.burmalibrary.org/docs13/NLM2012-02-27.pdf)


                                   CHIN STATE DAY & CHIN NATIONAL DAY

                                                                                                                 Van Lian Thang
         Hawikawm hna:

The New Light of Myanmar (Myanmah Alin) hi nitin relmanh kai zuam hram ve tawn. Tuchun The New Light of Myanmar chuak hmun hnih ah Chinmi kong an tialmi ka hmuh. Cu he pehtlaih in ka lungchuak tlawmpal kan hromh than hna. 

CND kong: 

Pakhatnak cu: 64th Chin State Day lomhnak caah  Phain-Khwarphe lam onnak le Daung Creek Bridge onnak an tuah tiah a tial. Chief Minister Hung Ngai zong ai tel. Cozah tadinca (official media) a si caah a biafang a hmanmi hi official a si. 

Chinmi nih 'State' kan hmuh ni cu Ne Win suaimi 'The Constitution of Socialist Republic of Union of Burma' nation-wide referendum in an fehter ni 3 January 1974 hi Chinmi nih 'Chin State Day' kan hmuh ni taktak cu a si. Cucaah hi ni in kan rel a si ahcun 2012 ahcun Chin State Day cu 38th anniversary long kan phan rih. 64th hrimhrim a si loh. Cucaah Cozah tadinca pi nih official cathanh ah 64th Chin State Day tiah a tial ko hi cu a hmanlo zia a hmai khah lei khi a si lo.  

Chin National Day cu  20 February 1948 in kan rel caah kum 2012 ahcun 64th anniversary a tling. Chin State Day cu 3 January 1974 in kan rel ahcun 38th anniversary a tling ve. 64th timi cu  tial ko tung i State Day hei ti than cu lih ngai khi a si. Cucaah Chinmi nih a si thiam ahcun 3 January poah ah 'Chin State Day' zong cu tuahchih ko uh sih ( Statehood essence a ken lo zongah). Cun 20 Feb poah ah 'National Day' zong cu tuah rih ko uh sih law, Cozah nih zeitindah an kan leh hnga, ti khi ka ruat ngai. Chin State Hluttaw le Union Hluttaw ah question raise a tha ngaimi a si. 

Mon kha tukum cu Mon National Day tiah Cozah nih an pawmpi hna ti bantuk ka rak rel. Yangon bak ah cu tlangter cun a tuah kho rua. Hihi NMSP (Mon) nih Kawl Cozah he peace talk lio ah an chimchih ruangah si dawh a si. Mon ca cawnnak zong an chim i an onh hna ti kha zapi theih dih a si. Cucaah CNF zong nih cun cu bantuk zong cu chimcaan a cut cun hei chim ve te seh law a tha ngai hnga..

Kaladan Project kong:

Pahnihnak cu: Kaladan Project kongah Cozah nih chimfiannak meeting an tuahmi kong a tial. Hi hmun ah Chin National Party an va kal ve i biahalnak an tuah len ve, ti a tial chih i ka rak i lawm ngaite. Kan hnu Delhi tuahmi International Conference on Myanmar: Bridging South and South-east Asia ah CNP Chairman Pu Zozam nih bia a thawhpi ti te hna, CNP nih a hmun kal in environmental impacts (survey) an tuah ti te hna, thawngpang a hung ring thluahmah i lawmh a um ngai. CHRO zong nih an veh lengmang ti kan theih i hna a ngam. 

Liamca thla 6 ah Mizoram Ramri Zam Politik le India Nichuah Zoh Policy capar pakhat ka rak tial i hi kong hi  ka siaherhning, mipi i hliphlau a cut ning, Parliament ah bia chuahpi phu a sining kha ka rak tial bal ve cang. Hi hnu kum 20 ah Chinram le Mizoram faktuk in a kan sukdeng ding project nganpi cu Kaladan Project hi a si caah a caan lio kan i hliphlau lo cun chimpit kan chuak te lai. Mitku thaw ngang in inn chungah kan i hngilh lioah a tangin kan  inn hna mei an rak duah kan rak theih lo sual bantuk a si sual cun a pawi ngai lai. Hi project nih zei hi hrial seh, zeitin kal seh ti kan duh, hi project nih zeitindah hlawknak chuahpi seh ti kan duh, hi Project a tlam an tlinh ahcun sipuazi in hlawknak zeidah ka tuah ve te lai, ti bantuk planning hna kha kan ngeih chung ve dih a cuu tuk cang. Hi project an tuahning ah mipi hrim nih monitoring zingfatin an riantuan kan khelhlai, kan hlat i kan zoh peng hna a hau ve. Cozah tadinca pi hmanh nih a hun i tthanghphawk a si ahcun Chinmi lebang cu kan i tthanghphawk tuk ding a si cang. (ref: http://www.mrtv3.net.mm/newpaper/192newsn.pdf )

Min a kan tialning: 

Cun pathumnak ka sia a rem lo taktak tawnmi pakhat cu: Kawl pawl nih Cozah tadinca ah kan min duhpoah in an tial tawn mi hi a si. Hihi zeirel lo nehsawh hna ka rel tawnmi pakhat a si. Pu Paul Thang Thai hna cu U Paul Thang Thaing tiah an tial. Pu Ngun Mawng hna kha U Ngun Moung tiah an tial. Pi Za Tlem hna kha Daw Zar Talan tiah an tial. U Zhun Kan ti te hna in an tial i a ho a si hmanh an fiang lo tawn lo (ref: http://www.burmalibrary.org/docs11/NLM2011-03-15.pdf)

Hi min tialning ah a zual hmami cu Kawl nih official in hitin an tial tikah media vialte nih cu tin zulh a si tawn hi a si. Dr. Ro Uk cu U Ro Oak, Pu Lian Tial cu Lian Til, Pu Zung Hlei Thang cu Zone Hlal Htan, Pu Steven Tha Bik cu Steven Thar Beik, Pu Chan Pum cu Chan Pun, Pu Van Cin cu  Ban Cinn tiah a pingapaloin min a chuak dih. Cheukhat cu an min hmanh ka rel thiam huaha ti hna lo. The Myanmar Times hna nih Pu No Than Kap hna kha U No Than Kup tiah a pingpalo in a tial ve (ref: http://mmtimes.com/2011/news/604/news3160403.html)

Hihi official in an tialmi a si caah robia ah kan min hi tin a rak tang lai. Ram pakhat ah miphunpi pakhat in kan i hrom ve i kan min hna kan i sakning in tial loin an mah duhning poah in an phuahchom ngam tawn hi cu ka sia rem lo tak. Min hi minung kan sinak ah a biapi mi ah a biapi cem pawl pakhat a si. Min a sining tein i kawh hi i upat phunkhat a si. Min a pingpalo in i phuahpiak cu nehsawh fak ngai khi a si. 

Cucaah Kawlmi nih Chinmi kan min an duhpoah in an kan phuah piak i an tial tawn hi cu dohthlen ve a hau cang. Pipu chanin Halkha ti cu kan mah i auhning taktak a rak si rua. Cu hnu ah mirang an hung kai i Haka ti in an kan kawh i ramleng nih chan tampi cu ti cun theih le kawh a rak si hoi rua. Hi kan i kawhning cu Kawl Cozah nih an kan hrawhpiak riangmang i Hakha tiah rumro lo in an kan thlen ter hna hi a si lo ngai. 

Cucaah Kawlholh in kan min kan tial zongah bracket ah kan ca tein kan min te kha tial chih lengmang a tha ngai. Culocun khi a cunglei kan MP pawl an min an tialning zoh khin kan min an kan hrawhpiak dih cang lai hih. Ramleng kan media pawl zong nih Kawl nih min an kan phuahchom min kha hmang loin kan min a sining tak kha hmang deuh hna uh sih tiah..

Nan za upatnak le siaherhnak he,

Salai Van Lian Thang 


 Shan SSA le cozah i hmasa bik remdaihnak  min thu mi an si.

An hruaitu an tthawng an fel,An i zuam nak mipi an lung fiang lak in an chimh cawn piak khawh hna,Europe um mi U Han Ngawng Shwe Zuam nak asi. Hipa hi Shan Sawbua Saw Shwe Teih fapa asi. Mipi cal hrinsor an si. A U nau hi SSA ah hruaitu dirhmun ah aum mi an si.An u nau pakhat hi SSA  ralkap attuan  an ram le an miphun ca ah a nun nak tiang aliam ve mi hna chung an si,

Hi Shanram mahte uknak an duh ruang ah anchung khar unau rual an rak ttang ngaingai. Kawlram ramkhel rian zong athei ahngal ngaimi an si. Anmah bantuk asi mi chung U Han Ngawng Shwe nih Cozah hi kan i komh lo ah cun kan dirhmun a si kho lo ti fiang ten ahngalh.Kan i doh kan i kah nak in cabuai cung ah hmaitonh biaruah ahau. Kanram si ning nih aherh ning in kan kal ahau. kanmah le kanmah kan doh ah cun kawlram cu Tuluk koloni ah kan um cang ti ttha ten ahmuh cang,An nih Shanram Maishu lungvar cu theihdih si.Shanram zong tuluk nih acil anan dihcang.Anmah Shan lawng nih Hihi an ti khawh ding si ti lo.Khua an tuak antuak hi hi cu asol lai lo an timi cu luhlinh bak in an cawl an ttang ko cang hih.Pasal ciammam.

Kawlram vulei hi arum  thir le nikel Sui, ngun lungvar phun tamtuk vuleitang ah tampi a um.Meihang Zinan zong kawlram kulhchung rili chung ah tampi a um.Chinram he aineih nak bik Pungttawng pungngia tlang zong ah meihang athar an hmuh,Kyaw khuakam ah an hmuh, Kankawlay kam ah Nikel khur an hmuh.Hi kawlram vulei tang achuakmi vialte hi fimthiam nak zeitluk in dah kan chambau tiah cun kanmah kawlram mi nih kan i kawl in kan ihmuh kho lo Miram nih an hong kawl i an hmuh atambik cu Tuluk company he ai pehtlai mi lawngte an si

,Atang ah hin katton aum show image kha rak hmet law rak zoh te.

Hanlay suaimi asi. Kawlram si ning fiang ngai in a kaatoon nih alangh ter. Hanlay hi Shan miphun asi.Asi na in U Han Ngawng Shwe kawlram cozah he remdaih nak an tuah mi hi aduh lo tuk i anmah le anmah Shan cu mizapi theih awk tlak bak i Hanley nih aka tton in mah pumpak miak nak akawl  tiah arak ti.Thil tikho veve an i tongh ah cun zapi kan ar. Asi na in U Han Ngawng Shwe nih lungdong lo aizuam nak mitang ah dor nak nih riantampi attuan. an mawh lo kawlram kong hi kawlram i aum mi nak in alang i aum mi nih fiang deuh in an hmuh.ahmuhhma tuk cu minih an kan phenh le khua kan hmu kho lo tinak si .    1.Rulpi senpi   =Tuluk
2.Rulpi nih dolhdeng mi kawl cozah 
3.Rulpi lemhding adoktu  Asean pawlpi
4.Ramdang pawl UN palai nih Kawlcozah rulpi nih adolhnak hnga lo rulpi hnarphaw anhren.Rulpi nih       arak hamh diam hna ancawl kho ti lo lemh atimh lai ah an vundawh nak si.Hihi Kawlram cozah sining bak si.Ansuai mi kong i ttial ah cun Catlap hmaitamtuk ttial ahau hnga kan kheng hnga lo. Cartoon nih cun an khen bak ko





Lung afah ning cu hi Suingun lungvar khur thir le nikel, zinan khur vialte hi Tuluk tel lo in kan tuah khawh mi a um ti lo. Hihi zapi nih kan hmuh kan theih khawh lo mi an si. Kan itheih lo kar ah Tuluk  Koloni ah kan rak si diam. Tuluk nih aduh poh thuikhawh chukcho mi kan rak si.Kan cozah hi arak hip tuk an cawl kho ti lokan cozah zong nih kawlram chung ah nawl anei ti lo Tuluk nih nawlneih nak an rak tlaihdih . Hihi Kawlram chung ah an hmu kho tu athei tu cu an um na in aho hmanh an holh ngam lo an chim ngamlo,Tuluk cu communis an si. Ttih nung taktak si.S'pore.Malaysia nih hin an hmuh tuk fiangtuk in Tuluk nih cawl kho lo in atuah hna a pen hna an koloni an si cang ti hi ramkhel nih cun piang tuk fiang tuk in an hmuh.

 U Han Ngawng Shwe zong nih hihi ahmuh ve. Cozah he kan i bomh lo ah cun kawlram kan ning in dopdolh in Tuluk nih an kan dolh  cang hi teh ti ai fiang, Kawlram mifim cathiam ramdang um mi ramkhel nih Kawl cozah an chonh biak hna Kanram alo cang lai ti an chimh hna tik ah , Aw ralkap zong cu kawlram ti le rawl ei cio mi an si tik ah a cohlan khawh tuk an hmuh tuk an rak cawl ngam lo bia arak si ve.Asi na in acheu cu mah pumpak miak nak tthat nak akawl mi nih Tuluk lei kap adir mi zong an um ve. lungthin avun i cheu nak si.

Taway le Yakhine ramkulh chung rili chungchuak meihang hi Tuluk ho in meihang cawhnak ding ah phaisa hi billin thong reng lo an phum cang hihi a lian ngan taktak mi an phaisa phum mi an si.Hi zong hi Phunglam si ning te cun miramdang mi nih mahram si lo mi  rili le vulei an hlan ah kum 30 tiang lawng hman kahwh a si.Asi na in Kawlram  cozah cu an rak nawnnok dih hna an  hnahlak nak minthut mi ah kum zaleng tiang tuah kho ding khi an si.Hihi ASSK nih asi kho bak lo mi phunglam asi tiah achim bal cang.

Kan nih hi Pathian a zum mi Khrihfa kan si. Kan Bible ah minung kan lungthin cu kan chawva aum nak ah khan aum ati ko kha, Tuluk nih hika zawn i aphaisa phum mi hi atamtuk tik ah an biakam an let an cun  ral thawh ding colh khi si.Hihi Tlangcung mi pawl hmunhma ta asi. Vun ruat vun tuak u law. Cozah pinih hi thil tuahding ah hnatlak nak minsen an thut ciami hi asung akhan ngam hnga maw? Tlangcung mi hal mi Federal hi cu a pe hrim hna lai lo.Cozah nih fianghlang in Federal cu kan pom lo an ti bak mi kha si.

Mekha le Malihkhah aiton nak Dam tidil tuah mi A cencel bantuk vun cancel nolh seh law Nazi pakhat chung ah kan lo dup colh lai,Tuluk hi vulei cung ah Nuclear tamcem anei mi si. kan lo ko lai.Tuluk hi Dam a cancel ruang hmanh ah ahmur ai bo cang. Aleng in vaibar lo ailawh ter na in achung cun kata an kachuh ti mi lungthin angei diam cang.

Zeiruang ah dah President nih kahdaih nak nawl achuah mi phung an buar? Kamkhat ah tlangcung mi he remdaih nak an tuah cuahmah bu in kamkhat ah akah ti si. VOA interviews ka ngaih mi ah Kachin nih   Federal mahten uknak an hal ruang ah si. Hihi cu kan pom lo an ti piang ngai in. Lai Forum zong ah an ttial ko khah.

17 January 2012 zingka  7:30 Am VOA ah Kachin ram ral atu cuahmah mi ralkap cu Interview an tuah hna,Anchim mi hi tuaktan awk tete aum ve.President nih kap hna hlah uh a ti, kan kap hna lai lo kan ti ah KIA nih anmah nih an kan kah tamtuk kan thi cang kawlram chung raltuk nak ah athi tambik kan si lai,Kha tik ah hitluk kan thih hi meithal i put ve ko ah cun kah lo cun kan tan ti ttung lai lo  mah ca cun kan kah ve hna an ti,

Cun Pakhat ah ralkap cu cunglei nawlpek mi alphung si lo tik ah Aluancia kum ah kan lungthin chung khat lak an rak kan ronh mi pawl zong cu ane cu an tang pah men lai ASSK doh ding timi kha ati chap rih. A taktak ah cun Kawlram ca tthat nak aduh mi lawngte kan si ko.Kan dirhmun cio aikhat lo ruang tu si ati, Kachin  a tu cuahmah mi nih achim,

Mah ca cun mahten uknak hal hi cu Cozah pom mi asi lo.An pom lo mi kan hal ah cun thi aluang lai ti cu afiang ko.Kan nih Chinram kan sifah hmanh mual kan pho cang,Mah ten uknak kan hal kan in kan lo tlik le zamtak hau ding hna si ding cu nu le ngakchia nih cun kan ruat kho bak lo. Rem le daihnak poh kan duh Inchung khar kan damtlin nak si ah cun kawmciar le sangra zong bahra zong kan co ko lai.Hnangam te khuasak te hi kan i thim ko.

Kachin nu le ngakchia  an vuivai nak zong cu kan hna tlum lo in kan theih cang, Hlei le Thingkung cung ah ca an tar zeikan ti hnga remdaih nak kan ser piak ko uh, Hni puan ,tirawl kan chambau khuasik lio asi fawn kan tem kan tuar tuk an ti,Kan fale siang inn kai kho lo kan zam pi mi han hrim hi kanruah piak hram ko uh an ti nupawl an vuivai.

Ramkhel hi thingle ram le vulei  le tiva hi an minung nak an nupi an fale nak in an rak dawt deuh ko rua tiah kan ruah cang hna, Minung thih tu cu apoi lo ah anchiah.Raltampi thah khawh i ailawm mi cu Saram nih sa aseh hna ailomh bantuk kan si.

Vulei nih ti le rawl eikhim an kan chuahpiak kho ding si ko na in Pa pawl nih ti le rawl nak in raltuk nak hriamnam hrang ah an phaisa  an hman dih ruang ah Ti le rawl kan paam nak asi.

Vulei ah ziah minung thah nak hriamnam hi an ser peng hnga, Hriamnam an serchung poh cu vulei ah daihnak an duh lo ti afiang. Nuclear nih rili ttuang le vulei  a hei phomh den tuk Vulei ah lihninh atam.Tilet atho meitlang an linhsat ter khun. Minung kan tuahmi lila nih kanmah harnak akan pek dih cang.
Khuacaan tiang an hman ti lo. Vulei  ahim ti lo. Kan umnak vulei hi thlitiang tifim kan hmuhtthan nak hnga kan cinthlak tirawl an thianhlim nak hnga kan lungthin put kan i remh kan thlen dih ahau Hmunkhat ka khat lawng thianh angah ti lo kan vulei hnawm kan dihlak in kan thenh ahau hmunkhat ah!

We are the world 's Children,The world must come together One,

( Laipa  an ka rem lo nak, Mahten uknak (Federal  ) an duh keinih Kachin nih federal an hal ruanga h tuchun nitiang an kah hna hi kanmit ka kan hmaika si  hi bantuk ramchung ral athawh ka duh lo hihi kan pom ning aidan nak si ,An ka ngiar nak si )         

 Zakana lungput le cawlcangh ning

13 January 2012 ah Thong achuak ve mi Buchoh Khin Ngunt techung ton nak hi lungthin put minung kan muru kan man vialte lak ah asungbik alangh nak asi.Zakana thongtlak ding ah atlai tupa San puint Zong an va ton.Remnak dawtnak ser ciammam Zohchunh awk tlak bak an si.
Kawlca ttial mi si, katrel bak in hibantuk capar ttha cu hmuh ahar tiah nan rel ve cioding ah ka copy mi si.


ဇာဂနာေျပာတဲ့ ဇာဂနာ ဘာေၾကာင့္ ဦးခင္ညႊန္႔နဲ႔ ေတြ႔ရလဲ

အီးေမးလ္ပုိ႔ရန္ပရင့္ထုတ္ရန္PDF ဖုိင္ရယူရန္

(ဇာဂနာႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး)
ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။       ။ စြယ္စံုရ အႏုပညာရွင္ ကိုဇာဂနာသည္ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္ႏွင့္ ဒါ႐ိုက္တာမ်ားၾကျဖစ္ေသာ ဇင္ဝိုင္း၊ မင္းထင္ကိုကိုႀကီး၊ ၾကည္ျဖဴသွ်င္တို႔ႏွင့္အတူ စစ္အစိုးရလက္ထက္ ေထာက္လွမ္းေရးညႊန္မႉး၊ အတြင္းေရးမႉး-၁ ႏွင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တာဝန္မ်ား ယူခဲ့သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးခင္ညြန္႔အား ဇန္နဝါရီလ ၁၅ ရက္ေန႔က သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။
တနလၤာေန႔က ေထာက္လွမ္းေရး ဗိုလ္မႉးႀကီးေဟာင္း ဦးစန္းပြင့္ကိုလည္း ကိုဇင္ဝိုင္းႏွင့္အတူ ေတြ႔ဆံုခဲ့ေသးသည္။
ဦးခင္ညြန္႔သည္ ၂ဝဝ၄ ခုတြင္ အဂတိလိုက္စားမႈမ်ားျဖင့္ ဖမ္းဆီးခံရၿပီးေနာက္ ၂ဝဝ၅ ခုတြင္ ေထာင္ဒဏ္ ၄၄ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသည္။ ဦးစန္းပြင့္မွာလည္း သူႏွင့္အတူ အမႈတြဲအျဖစ္ အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။
ဦးခင္ညြန္႔တို႔အား သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုခဲ့ရသည့္ အေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ကိုဇာဂနာအား မဇၥ်ိမ သတင္းေထာက္ ကိုဝိုင္းက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားသည္။
-------------------------------
ဦးခင္ညြန္႔နဲ႔ သြားေတြ႔တယ္ ၾကားလို႔ပါ။
“၁၅ ရက္ေန႔က သြားေတြ႔တာ။ ညေန ၅ နာရီ။ သူ႔အိမ္မွာေလ။”
သြားေတြ႔ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေလး ေျပာျပေပးပါ။
“က်ေနာ္ ေထာင္က လြတ္လာကတည္းက က်ေနာ္က ‘ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ကိုလည္း လႊတ္ေပးသင့္ပါတယ္’ ဆိုၿပီးေတာ့ ေတာင္းေပးေသးတယ္ေလ သမၼတကို။”
“အဲဒီေတာ့ သူလြတ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္ ဒီလိုမ်ဳိးေတာင္းေပးခဲ့တဲ့အတြက္၊ ရဲရဲရင့္ရင့္နဲ႔ သူ႔အတြက္
ေျပာေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆိုၿပီး ေက်းဇူးတင္စကား ေျပာခ်င္လို႔ပါ သူ႔တူမ တေယာက္လႊတ္ၿပီး
ေျပာခိုင္းတယ္။ သူက သူကိုယ္တိုင္ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္ဆိုေတာ့၊ သူက လူႀကီးဆိုေတာ့ မဟုတ္ဘူး က်ေနာ္ လာခဲ့ပါမယ္ဆိုၿပီး အဲဒီအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္က ျဖဴးကို ေရာက္ေနတယ္။ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္ေတာ့ က်ေနာ္ရယ္ ဇင္ဝိုင္းတို႔ပါ က်ေနာ္တို႔က အဖြဲ႔အလိုက္ အစည္းအေဝးလုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္ သြားမယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ကလည္း ဒါဆို ဦးခင္ညြန္႔နဲ႔ေတြ႔ခ်င္တယ္ ဆိုေတာ့ သူတို႔ပါ ေရာၿပီး ပါလာတဲ့သေဘာပါ”
artfreedom2
The Art of Freedom ႐ုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ က်င္းပရျခင္းကိစၥႏွင့္ စပ္လွ်ဥ္းသည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ သတင္းေထာက္မ်ား၏ ေမးျမန္းမႈကို ေျဖၾကားေနသည့္ ပြဲစီစဥ္သူ တဦးျဖစ္သူ ကိုသူရ (ဇာဂနာ) ကို ေတြ႔ျမင္ရစဥ္။ (ဓါတ္ပံု-မဇၥ်ိမ)
ဦးခင္ညြန္႔က လြတ္လြတ္ခ်င္း မီဒီယာနဲ႔ေတြ႔တယ္။ ၿပီးတာနဲ႔ ကိုသူရနဲ႔ ေတြ႔တယ္ဆိုေတာ့ မထူးျခားဘူးလား။
“မထူးျခားပါဘူး။ တကယ့္တကယ္ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔နဲ႔ က်ေနာ္က ဘာကိစၥနဲ႔မွ က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ခဲ့ဖူးဘူးဗ်။ ဘယ္တုန္းကမွ။ သူ အင္မတန္ ၾသဇာတိကၠမ ႀကီးမားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူ႔ရဲ႕ အေထာက္အပံ့ သူ႔ရဲ႕အကူအညီေတြ ရခဲ့ၾကတဲ့ ႐ုပ္ရွင္သမားေတြထဲမွာ က်ေနာ္မပါဘူးဗ်။ ႐ုပ္ရွင္သမား အားလံုးေလာက္နီးပါးက သူေပးလို႔ တယ္လီဖုန္းရတယ္၊ ေျမကြက္ရတယ္၊ ေမာ္ေတာ္ကား ဝယ္ခြင့္ရတယ္၊ အဲဒီထဲမွာလည္း က်ေနာ္ မပါခဲ့ဘူးဗ်။ အဓိကေျပာရရင္ေတာ့ သူ ၾသဇာတိကၠမ ႀကီးတဲ့အခ်ိန္တုန္း က က်ေနာ္က အဖမ္းခံရတာပဲရွိတယ္။ သူ႔လက္ထက္မွာကို က်ေနာ္ ႏွစ္ခါ အဖမ္းခံရတာကိုး။”

“အခု သူတင္မွ မဟုတ္ပါဘူးဗ်ာ။ ေထာက္လွမ္းေရး-၆ ထဲမွာ က်ေနာ့္ကို တကယ္ ဖမ္းဆီးခဲ့တဲ့ ဦးစန္းပြင့္လည္း အခုလြတ္လာတာပဲ။ က်ေနာ္ သြားႏႈတ္ဆက္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဘာလုပ္ရမွာတုန္းဗ်ာ၊ ဒီစိတ္ေတြ မရွိပါဘူး က်ေနာ့္မွာ။ အာဃာတေတြ အၿငိဳးအေတးေတြ မရွိပါဘူး။ ဦးစန္းပြင့္ ကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ က်ေနာ့္ကိုဖမ္းခဲ့တာ
ေထာက္လွမ္းေရး-၆ ထဲမွာ ႏွစ္ခါလံုးလံုး၊ ဗိုလ္မႉးခင္ေမာင္ေထြးတို႔ ဘာတို႔။ သူတို႔ေတြေတာင္ က်ေနာ္ ႏႈတ္ဆက္ တာပဲ။”

“ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔လည္း တိုင္းျပည္အတြက္ တခ်ိန္တုန္းကေတာ့ လုပ္ခဲ့ၾကတာပဲ။ ထိုနည္းတူ က်ေနာ္တို႔ကို လည္း လုပ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အၿငိဳးတို႔ အာဃာတတို႔ က်ေနာ့္မွာ တစက္မွ မရွိပါဘူး။ အခု သူတို႔ ေထာင္ကလြတ္လာ တယ္၊ လြတ္လာတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ သြားၿပီးေတာ့ ႏႈတ္ဆက္တယ္၊ ေထာင္ကလြတ္လာတဲ့ လူတေယာက္ကို က်ေနာ္ ၾကိဳဆို ႏႈတ္ဆက္တဲ့ သေဘာ ပါပဲ။ ဒီထက္ကို ဘာမွမရွိပါဘူး။”

“သို႔ေသာ္ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ထင္မွာေပါ့ေလ ဘာျဖစ္လို႔ သူတို႔ကို ဒီေလာက္ေတာင္ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ရ တာလဲဆိုၿပီး။ ခံရတာ က်ေနာ္ပါ။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ေတာင္ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ေသးတာပဲ။ ”
“ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ဦးခင္ညြန္႔ဆိုတာ တခါမွ မေတြ႔ဖူးဘူး။ သူ႔ပါးစပ္ကေတာင္ ေျပာခဲ့တယ္ အဲဒီေန႔က သူအလုပ္လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္တုန္းကတဲ့ ေမာင္သူရနဲ႔ အန္ကယ္နဲ႔ တခါမွ မဆံုႏိုင္ခဲ့ ဘူးေနာ္တဲ့ ခုလိုအခ်ိန္ က်ေတာ့လည္း သူဘာမွ မကူညီႏိုင္ျပန္ဘူးတဲ့။ ရပါတယ္ အဲဒီဟာေတြ က်ေနာ့္စိတ္ထဲမွာ မရွိဘူးလို႔။”
ဦးစန္းပြင့္နဲ႔က ဘယ္တုန္းက သြားေတြ႔လိုက္လဲ။
“မေန႔က မနက္က။”
တခ်ဳိ႕ကလည္း ဦးခင္ညြန္႔က သူၾသဇာရွိေနတုန္းက ဒီမိုကေရစီဘက္သားေတြကို ဖမ္းတယ္ေပါ့။ သူနဲ႔ သြားေတြ႔တာကို ေဝဖန္ေနၾကတာေတြရွိပါတယ္။
“အဲဒီလိုေတြ ေျပာေနလို႔လည္း ၿပီးမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူးဗ်ာ။ ေဝဖန္တဲ့သူေတြကိုလည္း ေမးၾကည့္ၾကပါဦး။ အဲဒီတုန္းကဖမ္းလို႔ ဆီးလို႔ ဆိုတဲ့အထဲမွာ ဦးသိန္းစိန္ေရာ မပါဘူးလားလို႔၊ ဦးေရႊမန္းေရာမပါ ဘူးလားလို႔။ ဒီလူေတြနဲ႔ေတာင္ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ လက္ဆြဲ ႏႈတ္ဆက္ေနၾကၿပီ မဟုတ္ဘူးလား။ အဲဒီေတာ့ ဘာျဖစ္လို႔ အဲဒီလို စိတ္ေတြ ေမြးၾကမွာလဲလို႔။ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲဒါေတြ အဓိပၸါယ္မဲ့တဲ့စကားေတြပါ။ မေျဖရွင္းခ်င္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ကာယကံရွင္ျဖစ္တဲ့၊ တိုက္ခိုက္ခံေနရတဲ့သူ ေတြျဖစ္တဲ့ က်ေနာ္တို႔ေတြက ဘာမွမေျပာရဘဲနဲ႔ တခါမွ မခံရဘူးတဲ့လူေတြက ေျပာေနပံုရပါတယ္လို႔။”

ဦးခင္ညြန္႔နဲ႔ေတြ႔ေတာ့ေရာ ဘာေတြမ်ားေျပာျဖစ္လဲ။

“႐ုပ္ရွင္အေၾကာင္းေပါ့ က်ေနာ္တို႔ Freedom Film festival လုပ္တာကို သူ ဂ်ာနယ္ေတြမွာ ဖတ္ရလို႔ အရမ္း
ေက်နပ္မိတဲ့အေၾကာင္း။ ေနာက္ အဲဒီဇာတ္ကားေတြ တကယ္လို႔မ်ား က်ေနာ္တို႔ က အခြင့္ရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ သူၾကည့္ခ်င္ပါတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း၊ သူ႔ကို ကူညီပါဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါက တစ္ေပါ့။ ႏွစ္ကေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ သူ ၇ ႏွစ္လံုးလံုး ဒီထဲမွာ ေနေနရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေထာင္ထဲမွာ ေနရတဲ့လူလိုပါပဲေပါ့။ အင္မတန္ က်ဥ္းက်ပ္တယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း။ သူ႔မွာ တေန႔တေန႔လည္း တရားထိုင္လိုက္၊ ဘဝနာပြားလိုက္။ အခုဆို သူ႔စိတ္ထဲ မွာလည္း ဘာမွမရွိေတာ့ ဘူး ဆိုတဲ့အေၾကာင္းေပါ့ဗ်ာ။ အရင္တုန္းက လုပ္ခဲ့ကိုင္ခဲ့တဲ့ဟာေတြထဲမွာလည္း သူ႔မွာလည္း တာဝန္အရသာ လုပ္ခဲ့ရေပမယ့္ သူ႔မွာလည္း ဘာစိတ္မွ မရွိပါဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ေျပာျဖစ္ၾကတာပါ။”

သူလြတ္လာေတာ့ ႏိုင္ငံေရးမလုပ္ဘူးေျပာတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတို႔ လူမႈေရးကိစၥတို႔ စိတ္ဝင္စားမႈ ေျပာျဖစ္ေသးလား။
“က်ေနာ္တို႔ အဲဒီအေၾကာင္းေတာ့ မေျပာျဖစ္ဘူးေပါ့။ သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတြကေတာ့ သူတို႔ အရင္တုန္း ကဗ်ာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမတို႔ ရွိတဲ့အခ်ိန္တုန္းက သူကိုယ္တိုင္သြားေတြ႔ခဲ့တာ ရွိခဲ့တာကိုး။ အဲဒီတုန္းက အဆင့္တဆင့္
ေရာက္ခဲ့ေပမယ့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူး ဆိုတာကိုလည္းပဲ ေျပာျဖစ္ၾကတာ ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီကိစၥမွာက ဦးစန္းပြင့္နဲ႔ သူနဲ႔
ႏွစ္ေယာက္ လုပ္ခဲ့ၾကတာေလ။ က်ေနာ္တို႔မွာ ဗီဒီယိုေတြ ဘာေတြ ရွိပါတယ္။ အဆင့္ တဆင့္ေရာက္ေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူတို႔အဖမ္းခံရၿပီးတဲ့အခါ က်ေတာ့ အဲဒီလုပ္ငန္းစဥ္က ပ်က္ခဲ့ၾကရတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ သူတို႔ တကယ္ လုပ္ခဲ့တာရွိပါတယ္ ခြန္ဆာနဲ႔ သြားၿပီးေတာ့ ဦးစန္းပြင့္နဲ႔ သူနဲ႔ ႏွစ္ေယာက္ထဲ သြားၿပီး ေတြ႔ဆံုခဲ့တာေလ။ ဒါေလးေတြ
ေျပာျဖစ္ တာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္က ျပန္ေမးတာေပါ့ဗ်ာ က်ေနာ္သိခ်င္တာေလးေတြ။ ခြန္ဆာကိစၥ သူတို႔ ေအာင္ျမင္ တယ္ေပါ့။”
သူ႔သား ႏွစ္ေယာက္လံုး ေတြ႔ခဲ့လား။
“ကိုရဲႏိုင္ဝင္းေရာ၊ ကိုေဇာ္ႏိုင္ဦးေရာေတြ႔ပါတယ္။”
ဦးစန္းပြင့္နဲ႔ ေတြ႔ေတာ့ေရာ ဘယ္သူေတြပါေသးလဲ။ ဘာေတြေျပာျဖစ္ၾကလဲ။
“က်ေနာ္နဲ႔ ကိုဇင္ဝိုင္းနဲ႔ ႏွစ္ေယာက္ထဲ။ ခဏတျဖဳတ္ပဲ။ သြားႏႈတ္ဆက္တဲ့သေဘာပါပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ ကိုဇင္ဝိုင္းနဲ႔ ႏွစ္ေယာက္က ေထာက္လွမ္းေရး-၆ ထဲမွာ အတူတူဖမ္းခံခဲ့ရတုန္းက ဗိုလ္မႉးစန္းပြင့္က က်ေနာ္တို႔ကို ဖမ္းခဲ့တာေလဗ်ာ။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္က သြားႏႈတ္ဆက္တာပါ။ စကားေတာင္
ေသခ်ာမေျပာႏိုင္ပါဘူးဗ်ာ။ လူေတြက သိပ္မ်ားေနလို႔။”
ေထာက္လွမ္းေရး-၆ မွာ ဘယ္တုန္းက အဖမ္းခံရတာလဲ။
“ရွစ္ေလးလံုးၿပီးၿပီခ်င္း ဗမာျပည္မွာ ပထမဦးဆံုး ဖမ္းခံရတာ က်ေနာ္နဲ႔ ဇင
=========================================================================CNF le Cozah daihnak minthut nak kong si,Hmanthlak he  hmailei ah kan miphun hrang ah  abiapi mi an si, Cozah he min an thut mi catlap kawlca zong atang ah  aum lai, , 6 january 2012
ceasefire
06 January 2012 ni ah Chin National Front (CNF) nih Kawrlam ralkap cozah sinah Kahdohnak ngolnak min a thut ni tiah tuanbia thar Chinmi nih kan ttial.
Kawl Cozah leiin phung tling in hun thlahmi hna he ni hnih chung i ceihhmainak an ngeih hnu ah kap hnih lungtling in Ceasefire hnatlaknak min an thut cu a si.
Kaphnih lei in hun thlahmi aiawhtu hna nih an i ceihkhannak an lungtlin hnu ah kahdohnak ngol ding hnatlaknak cu catlap cungah minsenthut a si, tiah Chinland Guardian nih a chim. CNF aiawhtu le kahdaihnak caah hruaitu a simi Dr, Sui Khar nih minsen a thut i Kawl ralkap cozah leiin Aung Min le Chinram Uktu Hung Ngai zong nih minsen cu an thut ve. Cu pinah, hi itonnak kongah tet-te bantuk in a dirmi Chinmi chungin biaknak lei upa cheukhat hna zong nih minsen an thut ve tiah CG nih cun a chim chih. 
Hnatlaknak an ngeih lakah biapi pathum a simi cu, CNF nih Matupi, Thantlang le Tedim hna ah zung ngeih ding. Chinram ramri cu a chaklei bik Tedim in a tangbik Paletwa ramri tiang CNF cawlcanghnak hmunhma (operational base area) ah hngalhpinak ngeih ding. Cun, hi minsen an thut hnu zarh hnih chungah hmailei i ramkomhbu cozah he iton tthannak ding ni le thla fianh ding hna an si. 
Caan karlak ah zanriah dumttinak an ngei lai. Chinram chung in cozah rianttuan a simi hna, Hakha, Thantlang le Falam in mipi caah rianttuantu hna kha sawm an si. CNF aiawhtu hna cu thaizing 07. Jan in Hakha an chuahtak lai i Thantlang ah zankhat an riah hnu ah Ramri lei ah an lan te lai, tiah Chinlandguardian nih a chim. 

Choosing web hosting is always a challenge, please consider this hostmonster review and greengeeks review.

Kah-Ngolnak Biatlang Hna Relnak

agreementCiin Rung tlang thladem i Hakha khualipi ah remdaihnak caah kah-ngolnak kaphnih hnatlaknak cu CNF le Chin State cozah nih January ni 6, 2012 ni ah an vun tuah khawh cang. Mah hi tin an tuah khawh mi thil hi men-mai lomi, roling thil pakhat a si. Chinland tuanbia ah roling ding thil, tuanbia thar tialmi a si. Khat lei ah Chin miphun pi nih Chin National Revolution movement ah zeitluk dah ttanpinak an ngeih timi cu Thantlang le Hakha ah thongtampi mipi hna nih lungrual tak tak in an langhter. Mah ttin kah-ngolnak caah CNF le Chin State cozah tonnak hi a min hmanh bunh phu a si. Lung duh ah cun "Ruung Tlang Agreement" tbtk or "Hakha Threaty" tbtk in tuanbia ah ciin ken awk tha deuh ding khin. Tutan ah an i ceihmi thil hna hi number in an vun bunh thluahmah tik ah biatlang number (9) tiang ai tel. (Mah ka hin rel khawh si) Mah hi an ceihmi hna lak ah uar um cemmi pawl, critical simi hna, afiang huaha deuh lo mi hna, pehzulh ding atang rihmi thilhna tiin an um len.
Uar um cemmi hnatlaknak
Number (3)nak: CNA ralkap hna CNF chungtel hna cu hriam i ken lo in, zalong tein Union ram chung khawika paoh ah an kal chukcho kho. Mah hi thil nih hin thil tampi a thlen lai tiah ruahchanhnak a um. CNA nih recruit tuah ding ah hraimnam si lo in, tingtang le zai hla in khua kip ah an kal kho tinak a si. Mipi nih tihmi si lo in, mipi nih uarmi, mipi a bawm chantu ding ah heh tiah rian an tuan kho chin chin lai tinak a si. Kawl cozah ralkap belte cu an thuam he an meithal he lawr tak in pawtaw an au rih ko lai maw dik? Zei si zong ah kei tanbo ka hmang lai nang kut lawng in na um lai ti phun zong khi a lo pah nain, cu pawl cu mah hnatlaknak i thazang dernak kamkhat lei si ve hnga i, thil tha a chuah pi ding tu kha a ngan deuh tihi hmuh khawh si.
Number (2nak): Thiltha pakhat umrih mi cu Laitlang khua hna simi Zangtlang, Tlangpi, Dawn khua ram hna ah CNA/F cu umnak nawl an ngei cang. Tidem peng Zimpi khua, Bukphir khua cun Paletwa ram Kungpin khua, le Mara ram Para le Pathian Tlang khua hna ah CNA/F cu umnak nawl pek ding caah a cunglei nawlngeitu hna sin ah bia hal hnu ah thawng thanh than ding ti a um rih. Number(5nak): Mah hi hnatlaknak tuah khawh in, ramchung ramleng Chin mipi hna he CNF cu zalong tein tonbiaruahnak (consultation) tuah khawh siseh ti um rih. Number (7nak): Union of Burma cozah nih bomh mi Special Economic Zone cu CNF hruainak in tuah ding.
Adang Dang
Number (6nak): International NGO hna Chin State chung ah zalong tein rian tuanter ding hnatlaknak zong aum. Mah hi zong hi khuaruah har in a thami a si. NGO tampi Laitlang ah kai ter an senh lomi an um len rih. NGO zei mawzat zong cu Chin State ah an lut kho ko cang. NGO ngawl neihnak a petu belte hi Chin State cozah nak in Foreign Ministry le adang ministry hna nih central cozah power hmang in an tlaih tawn i tu zong cu Mah Sah Lah chan lio i Ministry pawl mah tining tein chiah peng si ko caah, centralization nin a temtawnnak tete zong cu hmai lei ah phishin chap ding tam lengluang rih lai cu. Cu pin ah, Laitlang ah bing ciinnak, bing chawletnak hna kan doh lai tbtk hnatlaknak hna hi khuaruah har thiltha a si. UNO nih siseh vawleicung ram dang hna ASEAN ram hna nih thazang an pekmi a si.
Amak law law mi cu, number pakhatnak a si. Raltuknak vialte kah ngol dih ding timi kha a si. Kachin le Karen ram ah raltuk ruang ah mipi an tem ning Shan ram an ram tem ning cu chim rih lo. Communist ralhrang pawl ruang ah zei ai pehtlai lomi Asho Chin mi hna le Rakhine tlangcungmi hna an rak tuar ning hna kha tuanbia ah hin an tang. Communist ral hrang hna kha cu an rak um lo law law ding khi a si. Aherh lo ah, an mah ruang ah minung zeizat remruan dah an rak thi, thong an rak tla i, khuami an rak tem. Atu ah CNF nih kah ngolnak an vun tuahmi hi acaan le boruak an zoh i, Kawl cozah thar cawlcanghning le vawlei cung boruak, tlangcung mi dang hna boruak le hnatlaknak tbtk vun fumtom in, a chuak ti sih law palh si lai lo dah.
Piang ko in hei telh ve ding ah ai rem ngaimi thil cu ralkap nih pawta nan suai ti lai lo. Chin State cozah nih khuachung mi hramhram in rian nan fial hna lai lo, phaisa nan khawlh hna lai lo. Satil chawlet pawl an caw le na, vok le ar har le fe tein an cawk, an zuar mi tla hnguar in nan chut hna lai lo tbtk. hna hi Number (10nak) ah hei chap ding ah khin ai rem ngai hnga. Hmai lei ah ceih te ding in i chiah si rua.
Biadonghnak
Vawlei cung ram khat le khat kar ah siseh, Kawlram ramkhel boruak ah siseh bia-elawk um lengmang mi cu. "Arpi maw um hmasa, Arti" ti phun khi a si Nai ah, British cozah upa Kawlram ah a tlung i, ramkhel kong ah thongtla nan chuah taktak hna lo cun, business sanction kan thlah kho ve lai lo ti asi. Cu cu Pi Suu Kyi pomning zong a si. Mah hitiin thil kaap hnih in pipen thui in ai thui cuahmah lio ah hin, Kawlram mipi million (50) cu rawltam tuk ruang ah an thi an lo, an tlau cuahmah. Adang chia rih in, Chin State chung ah zoh tik ah rawltamnak, mangtam, rian um lo, paw cawm khim lo harnak a karh chinchin. Ngandamnak kong ah a hnu tuk cang, thanchonak caah fim cawnnak caah, a nuar cuahmah cang. Hi lio ah zei dah hnu, zei dah hmai zoh aherh ngai hrim cang. Arpi maw kan ser hma lai, arti dah. Pathian nih hin, catialtu zumhnak cu, Arpi hi rak ser hmasa tihi zumh asi ko. Zei ca tiah Arpi cu apical cang i, Arti a tit khawh cang. Arti cu a no rih i, api ai chuah ding ah ruahchanhnak atlawm ngai. Miphun puitling kan ser lai, kan thazang a thawng lai, ti ding caah hin 21st century hnu hin cun, economic thazang hi tahfung thabik ah si cang. Economic thazang um lo in mipi sifah le retheih, lotlau le pem nih miphun a den cuahmah ah cun revolution cu chim lo, khapkaht akau mi pawpi hmanh a khim ti lo, zei revolution dah ai tuah kho ti lai. Thanchonak or Economic thazang hi tulio boruak zoh chin in chim ah cun Chin miphun caah Arpi bantuk a si, ram sersiamnak cu Arti bantuk a si; duh sah duahmah in akeuh, athang, a hmur cawrh i, Arti ti kho mi Arpi ah ai chuah than. Tutan Chin miphun tuanbia thar tialnak hi, chim dai lo a si. CNF upa hna an khua ruah khawhnak le an riantuanning api cal ning hi zoh tik ah upat lo awk an tha hrimhrim lo. Khat lei ah Chin State cozah hna Chin miphun chung chuak te Pu Hung Ngai telh chin in dangdang hna, an khurkhua tuaknak nih roling tuanbia an tial khawh. Chin miphun tuanbia ah mah bantuk 'Hnatlaknak minthut' nihhin tuanbia a thlen lengmang aruang cu Chin miphun kan pu le nih an rak chimmi cahang an riin rawhmi kha, biatak in an lak i an rak i nunpi/thihpi caah asi. Chinland ram thangcho chin hram ,
PDF file ah kawlca minthut mi copy ka tuah kho lo ,Testnak s1 Attached filIMAG


Miphun dang cu thil pakhat an i tinhmi an duhnak khi fekten an dirpi  nak si, KNU nih  hiti si lawng ah hnatlak nak kantuah lai , tiah an hal mi hna si, Theihtlei si,

kunango


ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။         ။ အပစ္ခတ္ ရပ္စဲေရးအတြက္ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး KNU တို႔ ႏွစ္ဘက္ ပဏာမ သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုးၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔ အေကာင္ထည္ေဖၚ ေဆာင္ရြက္
ႏုိင္ရန္ အတြက္ အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးစရာမ်ား က်န္ရွိေနေသးေၾကာင္း KNU က ေျပာသည္။

ဇန္နဝါရီ ၁၂ ေန႔က ဘားအံၿမိဳ႕၌ ႏွစ္ဘက္ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မူတူးေဆးဖိုး ဦးေဆာင္သည့္ KNU ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔မွ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အတြက္ အဆိုျပဳသည့္ အခ်က္ ၁၁ ခ်က္ကို မူအားျဖင့္ သေဘာတူခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ယင္းအခ်က္မ်ားကို လက္ေတြ႔ အေကာင္ထည္ေဖၚႏိုင္ရန္အတြက္ ထပ္မံေဆြးေႏြးရန္ လိုေသးေၾကာင္း KNU က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
KNUmeetGOV1
အစိုးရႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ုံး KNU တို႔ ႏွစ္ဘက္ ပဏာမ သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုးၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႔ အေကာင္ထည္ေဖၚ ေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ရန္ အတြက္ အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးစရာမ်ား က်န္ရွိေနေသးေၾကာင္း KNU က ေျပာ (ဓါတ္ပုံ မဇၥ်ိမ)

“က်ေနာ္တို႔ နယ္ေျမမွာ က်ဴးေက်ာ္ခ်ထားတဲ့ တပ္ေတြ ဘယ္လိုခြာမလဲဆိုတာရယ္။ အပစ္ရပ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ
ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ဖို႔နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္လည္း ရွင္းရွင္း လင္းလင္းျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္ေလ။ ဒါေတြ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖၚဖို႔အတြက္ ထပ္ေဆြးေႏြးရမွာေပါ့” ဟု KNU ဒုဥကၠ႒ ေစာေဒးဗစ္သာကေပါက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ႏွစ္ေပါင္း ၆ဝ ေက်ာ္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ နာလံမထူႏိုင္ခဲ့သည့္ ေဒသတြင္းေနရာမ်ား ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး က႑အသီးသီးကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ အစိုးရအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ေနာက္တဆင့္ ေဆြးေႏြးမႈတြင္ ထည့္သြင္းသြားမွာ
ျဖစ္သည့္အတြက္ မၾကာမီ ရက္ပိုင္းအတြင္း KNU ေခါင္းေဆာင္မ်ားအခ်င္းခ်င္း အႀကိဳညွိႏိႈင္း ေဆြးေႏြးမႈမ်ား
ျပဳလုပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ 

KNU ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ ဘားအံမွ တဆင့္ ေနျပည္ေတာ္သို႔သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ဒုသမၼတ စိုင္းေမာက္ခမ္းႏွင့္
ေတြ႔ဆံုခဲ့သလို အျပန္လမ္းတြင္ ပဲခူးတိုင္းဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးဉာဏ္ဝင္း ႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆုံခဲ့ၾကကာ တနဂၤေႏြေန႔က
ေနရပ္ရင္းသို႔ ျပန္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီ ျဖစ္သည္။

အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ KNU ႏွင့္ အပစ္ခက္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးရာတြင္ အစိုးရဘက္မွ လိုလားမႈ အမွန္တကယ္ ပင္ ရွိခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ေရွ႕ဆက္ ေဆြးေႏြးရန္ၾကန္ရွိေနေသးေသာ ႏိုင္ငံေရး ကိစၥမ်ားတြင္လည္း အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔ မည့္ အလားအလာမ်ားကို အစိုးရဘက္၌ ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း အပစ္ခက္ရပ္စဲေရးတြင္ ပါဝင္ခဲ့ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ တဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

ထို႔အတူ မၾကာမီရက္မ်ားအတြင္း မြန္ျပည္သစ္ပါတီ NMSP ၊ ကရင္နီတိုးတက္ေရးပါတီ KNPP ၊ ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ PNLO တို႔ႏွင့္လည္း အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးသြားရန္ ျပင္ဆင္ထားေၾကာင္း သိရသည္။

==================================================================================================================================
U Thein Sein hi amen bak lo. Ahak mi lung hi zei ti in dah ati anem dih hnga?Angki phoih /thlen nak sawhsawh in ralkap lungthin hi aithleng kho hnga maw tiah zumh lo nak lengluang lak ah, Zumhlo nak bianek aphun phun lak ah a arianttuan mit hmuh in alang mi
  • Mrch thla ah Ralkap nih power an up,( October 2011 thim nak in a president ahmu mi si)
  • ASSK thong in achuah i cozah he chonhbiak nak an ngei
  • August thla ah Exiles pawl ram ah kir ding ah akan sawm.
  • September thla ah Kachim  Mitsung Dam kha ngol nak nawl apek( hihi alian ngan taktak mi si)
  • Media le tadin luatlak nak tuah khawh ai zuam
  • Duhdim in Sumdong tuah nak  nawl a onh
  • Bank IMF luhding timhlamh nak an ngei
  • Asean pawlpi chung ah puitling dirhmun an pek
  • Thongtla achuah hna, atang mi chuahding an i zuam lio si.
  • Tlangcung ral kap mi kah ti lo in remnak daih nak aikhat mi covo he khuakan sa tti lai tiah asawm hna
  • Can karlak thim nak atruah piak hna alawng mi  hmun 48  ah NLD tel ve ding in NLD register an tuah ter thim nak ah luh ding an i timlaam
Zeihme kan vuivai kanchim atam peng rih,Kan ruah le kan tuak nak leng in rian attuan kho tuk lehlam.Amah nak mifim le thil ti kho an i ruah ruang ah amw si hnga,Ziah mifel mittha rianttuan tu hi kan bomh an hnga lo 

Atang hi SSA he hnatlak nak ding ah cozah sin an hal mi hna,

11

Atang ah hmanthlak le cozah he biaruah naka um,Azici mi cu kanmah kan ttial mi kan palh sual ah cun apoi tuk sual lai tiah kawlca cu laimi nih kan thiam ngawt ko ka ti ka copy tu ka vun tar Mizzima new ta si

ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။        ။ ျမန္မာအစိုးရသစ္၏ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ႏွင့္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္
ေတာင္ပိုင္း SSA (S)အဖြဲ႔တို႔ တနလၤာေန႔က ေတာင္ၾကီးၿမိဳ႕တြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး အခ်က္ ၁၁ ခ်က္ပါ သေဘာတူညီမႈ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ 

၁၁ ခ်က္ထဲတြင္ SSA ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္႐ုံးေနရာႏွင့္ ႏွစ္ဖက္ နယ္ေျမသတ္မွတ္ေရး အပါအဝင္ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး၊ ဆက္ဆံေရး႐ုံးမ်ား ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရး၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္တို႔ ပါဝင္ၿပီး ၎ အခ်က္မ်ားအားလံုးကို မူအားျဖင့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ 

“ဒီ ၁၁ ခ်က္ကေတာ့ အခုပထမအႀကိမ္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ မူအားျဖင့္သေဘာတူညီခ်က္ေတြေပါ့။ လိုအပ္လာတဲ့ အခ်က္ေတြ ရွိခဲ့ရင္လည္း ေနာက္ ဒုတိယအႀကိမ္မွာ ထပ္ၿပီးတင္ျပ ေဆြးေႏြးၾကမွာေပါ့။ အဲလိုပဲ သေဘာတူထား တယ္” ဟု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေဆာင္တဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။ 
shanpeace
ျပည္နယ္အဆင့္ ႏွစ္ဘက္သေဘာတူ လက္မွတ္ထိုးၿပီး အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (ေတာင္ပိုင္း) ကိုယ္စားလွယ္ တုိ႔ကို ေတြ႔ရစဥ္။ ဓာတ္ပံု- မဇၩိမ

အစိုးရႏွင့္ ႏွစ္ဖက္ဆက္ဆံေရး႐ုံးမ်ားကို ေတာင္ႀကီး၊ ခိုလာမ္၊ က်ဳိင္းထံု၊ မိုင္းဆက္၊ တာခ်ီလိတ္တို႔တြင္ ဖြင့္လွစ္သြား မည္ျဖစ္ၿပီး မူဆယ္ႏွင့္ နမ့္ခမ္းတို႔တြင္လည္း စီးပြားေရး ကုန္သြယ္ေရး႐ုံးမ်ား ဖြင့္လွစ္သြားရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၾက သည္။ ဖြင့္လွစ္မည့္ အခ်ိန္ကိုမူ ထုတ္ျပန္ျခင္းမရွိေသးေပ။

သေဘာတူညီခ်က္မ်ားအရ ႏွစ္ဖက္အဖြဲ႔မ်ား နယ္စပ္ေဒသ ဝင္ထြက္သြားလာရာတြင္ ေနရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔မ်ား ႏွင့္ RCSS/SSA တပ္ဖြဲ႔မ်ား ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္သြားၾကရန္ႏွင့္ ႏွစ္ဖက္ ထိန္းခ်ဳပ္ရာ နယ္ေျမမ်ားအတြင္း လက္နက္ ကိုင္ေဆာင္သြားလာမႈမ်ားအား ႀကိဳတင္ညွိႏိုင္း အေၾကာင္းၾကားၿပီးမွ သြားလာၾကရ မည္ ျဖစ္သည္။ အလားတူ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရးတြင္လည္း ႏွစ္ဖက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ျဖစ္သည္။ 

ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အျခားအခ်က္မ်ားကို လွ်င္ျမန္စြာ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း နယ္ေျမတြင္း ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား ဆုတ္ခြာေပးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးပြဲၾကန္႔ၾကာေစခဲ့ၿပီး ေနာက္တႀကိမ္ေတြ႔ဆံုရာတြင္ အဓိက ဦးတည္
ေဆြးေႏြးရမည့္ အခ်က္တခုျဖစ္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပြဲ ႏွစ္ဖက္နီးစပ္သူမ်ားက ေျပာသည္။

က်ဳိင္းတံု၊ မိုင္းျပင္းႏွင့္ မိုင္းေယာင္းၿမိဳ႕နယ္ထဲတြင္ လႈပ္ရွားေနသည့္ SSA တပ္မ်ားအား ျမန္မာအစိုးရဘက္က ထိုင္းနယ္စပ္သို႔ ေျပာင္းေရြ႕ေပးေစခ်င္သလို၊ ဌာနခ်ဳပ္ေနရာဖြင့္ရန္ ေတာင္းဆိုထားသည့္ ဟိုမိန္းႏွင့္ မိုင္းထား နယ္ေျမမ်ားရွိ အစိုးရတပ္မ်ားကိုလည္း ဆုတ္ခြါေပးရန္ SSA ဘက္က ေတာင္းဆိုထားသည္။ 

“အဓိက ျပႆနာက တပ္ဆုတ္ေပးေရး အေျခအေနေတြေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီျပႆနာက အေျခအတင္ ညွိႏိုင္းရဦး မယ့္ အေနအထားမွာ ရွိတယ္။ အစိုးရဘက္ကလည္း တပ္မဆုတ္ေပးခ်င္ဘူး။ ရွမ္းတပ္ဘက္ကလည္း ဆုတ္မေပး ခ်င္ေသးဘူး ျဖစ္ေနတယ္” ဟု SSA-S ႏွင့္ နီးစပ္သူတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။ 

ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ဒုတိယ အႀကိမ္ေတြ႔ဆံုၾကမည့္ရက္ မသိရေသးေသာ္လည္း ယခုေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲသို႔ SSA-S မွ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ စိုင္းလူးႏွင့္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေပါင္ေခး တို႔က ဦးေဆာင္တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး ဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းလွ၊ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီး စိုင္းမင္း တို႔အပါအဝင္ ၈ ဦး တက္ေရာက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။

အစိုးရဘက္မွ ရထားဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း၊ သစ္ေတာေရးရာဝန္ႀကီး ဦးဝင္းထြန္း၊ အမွတ္ ၂ လွ်ပ္စစ္ ဝန္ႀကီး ဦးခင္ေမာင္စိုး၊ ရွမ္းျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးစဝ္ေအာင္ျမတ္၊ နယ္စပ္ေရးရာ ဒုဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္ဝင္း၊ အစိုးရ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ႐ုံး ဦးထြန္းထြန္းဦး၊ ရွမ္းျပည္နယ္စပ္ လံုၿခံဳေရးဝန္ႀကီး ဗိုလ္မႉးႀကီး ေအာင္သူ၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ဗိုလ္မႉးႀကီး
ေက်ာ္စိုးလင္း၊ ႀတိဂံတိုင္း စစ္ဦးစီး အရာရွိ ၁ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေဇာ္ထြန္းျမင့္ႏွင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း စစ္တိုင္း႐ုံးမွ စစ္ဦးစီး အရာရွိ ၁ ဗိုလ္မႉးႀကီး ေဇာ္မင္းေအးတို႔ တက္ေရာက္ၾကသည္။ 

ျပည္နယ္အဆင့္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေတာင္ပိုင္း SSA-S တို႔ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ တရပ္ကို ဒီဇင္ဘာ လဆန္းပိုင္းက ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။

SSA-S ကို ၁၉၉၆ ခုႏွစ္က ဗိုလ္မႉးႀကီးအဆင့္ ျဖစ္ေသာ ရြက္ဆစ္က ဦးေဆာင္ကာ ယခင္ မိုးဟိန္း ဦးေဆာင္ေသာ ရွမ္းျပည္ ညီၫြတ္ေရးႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရးတပ္ SURA တို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ MTA ေမာ္ထိုင္း တပ္မေတာ္ အဖြဲ႔ဝင္ေဟာင္းအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ျပန္လည္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ျမန္မာအစိုးရထံ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က လက္နက္ခ် သြားေသာ
ေခါင္းေဆာင္ ခြန္ဆာလက္ထက္တြင္ အမ္တီေအသည္ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ တေလွ်ာက္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား အနက္ အင္အားအေကာင္းဆံုး အဖြဲ႔တခု ျဖစ္ခဲ့သည္။
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

                                      ZAKHINE KONG DR AYE KYAW CHIM MI

20 December 1012  Dr Aye Kyaw. Histprical man Anun nak aliam. (  Lungkil zuunngaih par  ka hei pek ve)

Zakhine ram um Rohinja an thawhkeh nak inter views hi Kawlram History tampi aitel theih aphu ka ti ka rak fimnak te si. Lunhja timi hi zakhine holh asi.hihi asullam cu thingkung cun thinghnah an tilh tik ah aphak nak dingzawn an tlak nak ding zawn an i hngal lo zawnzan theih lo tiduh nak khi si. hi biafang chihchanh in mah kong mahnih hngal lo theih lo ahmai i achiah ning poh aum kal mi poh cu Lunhja tiah rak uah si. 

Ahlan lio ah Rohinja hrim hi Zakhine ah an rak um lo " Mujahit " timi Bagali miphun Bangladesh in an rak ra . an nih cu Zakhine ram ah an raktthu to  anun nak pawcawm nak cu an hong kawl ,phaisa an tlamtlin deuh ah cun anram ah an kir tawn.Anram minung an tamtuk i kanram tiang an rak kan en i  hmunhma neih an rak i zuam  asi na in an duh nak cu Muslim biaknak hi lunhpi an duhnak hi an hmui tinh deuh asi  tiah ati.

Atang hi kawlholh interview Irrawady nih an rak tuah mi athih ni ah upat nak an pek nak an langh ter mi ka copy mi si. Hi bantuk nehhnu tuanbia hi hmuh le theih kawlhawl ahar tuk ca ah ka rak fim ziar ko hih.

Dr Aye Kyaw tialmi tuanbia zoh ah cun  khuaram neitu Zakhine ram um mi Zakhine lungthin chung ah Rohinja hi pom ahar ko lai. Asi na in Humaniatarian Aid"hi kan upat ahau. Kawlram uktu nih mahram chungchuak Zakhine ram meihang achuak mi lengluang ramnei tu pakhat hmanh tinco hmuhmi an ngeih ve lo an vulei le thingram vial an chuh dih hna hihi cu an luantuk ve.
                                 
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



E-mailPrint
ရခိုင္လူမ်ိဳး သမိုင္း ပညာရွင္တဦးျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ ထိုင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕သို႔ ေခတၱ ေရာက္ရွိစဥ္ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ေနာက္ခံ သမိုင္း၊ ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနႏွင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေနာက္ခံသမိုင္း၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အေရးႏွင့္ အျမင္မ်ားအား ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ ဘေစာတင္က ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းထားသည္ မ်ားကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
ေဒါက္တာေအးေက်ာ္သည္ လက္ရွိတြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္ၿမိဳ႕၌ အၿငိမ္းစား ပါေမာကၡ တဦးအျဖစ္ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။ ေဒါက္တာေအးေက်ာ္၏ ကုိယ္ေရးအက်ဥ္းကိုလည္း ေအာက္တြင္ ပူးတြဲ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
တ္လပ္ေရးမရမီ ရခိုင္ျပည္ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြကို ေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ။   ။ ျမန္မာ့ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္းမွာ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ အၿမဲတမ္းေရွ႕က ပါ၀င္ခဲ့တယ္၊ အဂၤလိပ္ ကိုေတာ္လွန္တဲ့ေနရာမွာေရာ ဂ်ပန္ကိုေတာ္လွန္တဲ့ေနရာမွာပါ ေရွ႕တန္းကပါပဲ ၊ ရခိုင္ေတြဟာ ဘာကို လုိခ်င္ လို ့ေတာ္လွန္ေရးမွာ ေရွ႕တန္းက ပါရသလဲဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္ကို ရခိုင္ေတြက အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရခ်င္လို ့ျဖစ္တယ္၊ အဂၤလိပ္ေခတ္က ထင္ရွားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေျပာပါဆိုရင္ ဆရာေတာ္ဦးစိႏၱာ၊ ဆရာေတာ္ ဦးပညာ သီဟ၊ ဦးညိဳထြန္း၊ ဦးေအာင္ဇံေ၀၊ ဦးေက်ာ္မင္း၊ ဦးဘေစာ စတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္ေတာ္လွန္ေရး ရခိုင့့္ ႏိုင္ငံေရး ေလာကက ထိတ္ထိတ္ႀကဲေတြပဲေပါ့၊ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးအတြက္ ဆိုရင္ေတာ့ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ ဟာ နံပါတ္တစ္ပါပဲ။

အဲဒီကာလက ရခိုင္ေတြရဲ့ အေနအထားကို ခြဲစိပ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ၿဗိတိသွ်ေတြရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ အပိုင္းကတပိုင္းနဲ ့ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္တဲ့ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲေတြထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့အပိုင္းေတြကို လည္း ေတြ ့ရပါမယ္။

ဦးညိဳထြန္းဆိုတာက ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားသပိတ္မွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ တဦးလည္း ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူဟာ ရခိုင္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာေရာ ဗမာအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာပါ လူသိမ်ားတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တဦးပါ၊ ဒီကေန ့ျမန္မာသမိုင္းမွာ မတ္လ(၂၇)ရက္ေန ့ကို ေတာ္လွန္ေရးေန႔ရယ္လို ့သတ္မွတ္ ထားၾကတယ္၊ ဦးညိဳထြန္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ ရခိုင္ေတြဟာ ဂ်ပန္ကို မတ္လ(၂၇)ရက္ထက္ေစာၿပီး ေဖေဖာ္၀ါရီ လ (၁၂)ရက္လား (၁၃)ရက္လား က်ေနာ္အေသအခ်ာ မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ အဲဒီကတည္းက စၿပီး ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရးကို ရခိုင္ျပည္က စေတာ္လွန္ခဲ့တယ္။ ဒါကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ့ မိန္႔ခြန္းေတြ ထဲမွာ လည္း ပါပါတယ္။ ေမၿမိဳ ့မိုးၾကည့္ေရးတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမိန္ ့ခြန္းမ်ားထဲမွာ ရွာေဖြေတြ ့ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ေလ့လာၾကည့္ပါ။

ေမး။   ။ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္ရဲ႕အေျခအေနကေရာ ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။

ေျဖ။   ။ ရခိုင္ေတြဟာ အဂၤလိပ္ကိုေတာ္လွန္တဲ့ေနရာမွာေရာ။ ဂ်ပန္ကိုေတာ္လွန္တဲ့ေနရာမွာပါ ေရွ႕တန္းက ပါ၀င္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေျပာခဲ့ၿပီးၿပီ၊ အဲသလို ဗမာအပါအ၀င္ အျခားေသာ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ ့အတူတကြ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲ ဆင္ႏႊဲခဲ့တာရဲ႕ တကယ့္ ရည္မွန္းခ်က္က ဘာလဲဆုိရင္ ရခိုင္ေတြဟာ မိမိတို ့ရခုိင္ျပည္ ကို ရဖို႔ပါပဲ၊ တန္းတူအခြင့္အေရး ရဖို ့ပါပဲ၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ရဖုိ ့ပါပဲ၊ ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရရွိလာတဲ့အခါ ရခိုင္ေတြအတြက္ ဘာမွမရခဲ့ဘူး၊ ျပည္နယ္ အဆင့္ ေလးေတာင္ သတ္မွတ္ေပးတာကို မခံခဲ့ရဘူး၊ ရခိုင္ေတြ မြန္ေတြဟာ ဦးႏုကို ျပည္နယ္ေပးဖို ့ေတာင္းဆိုေပ မယ့္ ဦးႏု ဟိုလိုလို ဒီလိုလို ေ၀့လည္ေၾကာင္ပတ္လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ရခိုင္ေတြရဲ့ ရည္မွန္းခ်က္မျပည့္၀ခဲ့ရဘူး၊ ဦးႏုဟာ သူ ့ပါတီအက်ိဳးကိုသာ ၾကည့္ခဲ့လို ့တကယ္အေရးပါတဲ့ National Interest (အမ်ိဳးသားအက်ိဳး အျမတ္) ကို ဆံုးရႈံး ေစခဲ့တယ္။

ေမး။   ။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ဆယ္ႏွစ္ ကာလအတြင္း ရခိုင္ျပည္မွာ ဘာေတြ ျဖစ္ေနခဲ့ပါသလဲ။

ေျဖ။   ။ ဦးႏုရဲ့ ဖဆပလ ေခတ္မွာ ရခိုင္ျပည္မွာ အဓိကလႊမ္းမိုးတဲ့ ပါတီႀကီးနွစ္ခုရွိတယ္၊ ဖဆပလ နဲ ့ရတည (ရခိုင္ စည္းလံုးညီညြတ္ေရး ပါတီ)ေတြပါ၊ ရတညရဲ႕ေခါင္းေဆာင္က ဦးေက်ာ္မင္းျဖစ္တယ္၊ သခင္ဦးေက်ာ္ရင္ တို႔လည္း ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈထဲမွာ ပါတယ္၊  ဦးေအာင္ဇံေ၀၊ ေတာင္ကုတ္က ဦးေက်ာ္တင္ စတာေတြက ဖဆပလေတြ၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ဖဆပလ ႏွစ္ျခမ္းကြဲခ်ိန္မွာ တည္ၿမဲ (ဖဆပလ)နဲ ့သန္ ့ရွင္း (ဖဆပလ) ဆိုၿပီး ရွိလာတယ္၊ ဒီေတာ့ သန္ ့ရွင္းဖဆပလ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ဦးႏုဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အက်ိဳး ထက္ သူ ့ပါတီအက်ိဳးကိုပဲ ၾကည့္တဲ့အေနနဲ ့ေမယုခရိုင္ဆိုတာ လုပ္လာတယ္၊ အဲဒီမွာရွိတဲ့ ဘဂၤါလီ ေတြကို မဲရဖို ့အတြက္ မ်က္ႏွာသာေပးတယ္၊ မွတ္ပံုတင္ ျပဳလုပ္ေပးတာေတြ ရွိလာခဲ့တယ္၊ ကိုလိုနီေခတ္က ဘဂၤါလီ ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္ကို အလုပ္လာလုပ္တယ္၊ စပါးရိတ္တယ္။ လယ္ထြန္တယ္။ ၿပီးရင္ ျပန္သြားၾကတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဦးႏုက မဲရဖို ့အတြက္ မ်က္ႏွာသာေပးတာနဲ ့ဘဂၤါလီေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးအဆင့္ထိကို တိုးတက္ လုပ္ေဆာင္လာတာကို ေတြ ့လာရတယ္။ သူတို ့အထဲက စူလတန္ မာမြတ္ဆိုတာ ဟာ ထင္ရွား တဲ့သူ တဦး ပါ၊ ရခိုင္ေတြရဲ႕ရတည ကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ရရွိေရးကို တစိုက္မတ္မတ္ ဆက္လုပ္လာခဲ့တယ္။

ေမး။   ။ ဦးႏုက အဲ့ဒီလို လုပ္ခဲ့ေတာ့ ဘာေတြ ဆက္ျဖစ္လာခဲ့ပါသလဲ။

ေျဖ။   ။ အဓိက အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ၁၉၅၈။ ၅၉။ ၆၀ ကာလမ်ားမွာ ဖလပလ ႏွစ္ျခမ္း ကြဲလာတယ္၊ ႏွစ္ျခမ္းကြဲလာေတာ့ ဖဆပလ အားနည္းလာတယ္၊ အဲဒီမွာ ဦးႏုက သူ ့ပါတီ အႏိုင္ရဖို ့ေမယုခရိုင္ကို ဘဂၤါလီ ေတြကို ၀င္ခြင့္ျပဳတယ္၊ အဲဒီလို ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းက ဒီကေန႔ျပည္ပမွာ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ အသံထြက္ေန တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ ျပႆနာေတြကို ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းပါပဲ။

ေမး။   ။ ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းဟာ ဘယ္တုန္းက စေပၚခဲ့တယ္ဆိုတာ သိပါသလား။

ေျဖ။   ။ ၁၉၆၀ ၀န္းက်င္ေလာက္မွာ စေပၚခဲ့တယ္လို ့ထင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ စူလတန္ မာမြတ္ ဆိုတဲ့ ဘဂၤါလီႀကီးဟာ အမတ္ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ တခါမွ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ စကား ကို သံုးစြဲခဲ့တာ မေတြ ့ရပါဘူး၊ လြတ္လပ္ေရးမတိုင္မီက ျမန္မာ့သမိုင္းမွာေရာ ရခိုင္သမိုင္းမွာေရာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ မရွိခဲ့ပါဘူး၊ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးခါစမွာေရာ မရွိခဲ့ပါဘူး။

ေမး။   ။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကေရာ ဘယ္လို အဓိပၸာယ္ကို ေဆာင္ပါသလဲ။

ေျဖ။   ။ ဆရာႀကီး ဦးသာထြန္း က်န္းမာစဥ္တုန္းက သူရန္ကုန္ကိုလာတုိင္း က်ေနာ့္ဆီကို၀င္တယ္၊ သူနဲ႔ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ရင္း စာအေၾကာင္းေပအေၾကာင္း သမုိင္းအေၾကာင္း ေတြကို ေဆြးေႏြးတယ္၊ အဲဒီ အခါမွာ ဒီေ၀ါဟာရကို ဆရာႀကီး ဦးသာထြန္းက အခုလို ဆိုပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာ ရခိုင္စကား လြင့္ဂ်ာက ျဖစ္လာတဲ့စကားျဖစ္တယ္။ လြင့္ဂ်ာဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္က ဥပမာ သစ္ပင္ေတြက သစ္ရြက္ေတြေၾကြရင္ ေလထဲ မွာ ၀ဲၿပီး ဦးတည္ရာမဲ့ လြင့္ေနတာကို ဆိုလိုတယ္၊ ဒီ ဘဂၤါလီေတြကိုမွ အခုလို ဆိုလိုတာမဟုတ္ပါဘူး၊ ရည္ ရြယ္ခ်က္ ဦးတည္ခ်က္မရွိဘဲ လြင့္ေနတဲ့ဘယ္သူ ့ကိုမဆို ရခိုင္ဘာသာစကားနဲ ့လြင့္ဂ်ာလို႔ ဆိုတယ္။ ဒါကို ဘာသာေဗဒနဲ ့ဆန္းစစ္ၾကည့္ရင္လည္း လြင့္ဂ်ာကေန ရိုဟင္ဂ်ာလို ့ေျပာင္းလဲလာတယ္ဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ လို ့က်ေနာ္ တကၠသိုလ္ ပညာပေဒသာ စာေစာင္မွာ က်ေနာ္ေရးခဲ့ဖူးတယ္။ ယရလ၀ ဆိုတဲ့ ဗ်ည္းေတြဟာ အသံေျပာင္းလဲတဲ့ သေဘာရွိ တယ္။

(ဆရာႀကီး ဦးသာထြန္းမွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏု လက္ထက္က ရခိုင္-ျမန္မာ ပညာရွိႀကီးျဖစ္သည္။ ဦးႏု ကိုယ္တိုင္
ပ႑ိတ္ (ပညာရွိ) ဘြဲ႔ အပ္ႏွင္းခဲ့ဖူးေၾကာင္း သိရသည္။ အယ္ဒီတာ)

ေမး။   ။ အခုကာလမွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့အသံကိုေတာင္ မၾကားခ်င္ေလာက္ ေအာင္ျဖစ္ ေနၾကတာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။

ေျဖ။   ။ ဒီရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာျဖစ္လာဖို ့ရခိုင္ျပည္မွာ အရင္းခံတာက မူဂ်ာဟစ္ေတြျဖစ္တယ္။ သူတို ့ဟာ ရခိုင္ျပည္မွာ ေနရာရဖို ့ေျမရဖို ့သူပုန္ထၾကတယ္။ သူတို ့ဟာ အစက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဘဂၤါလီေတြပါ၊ ေရွးတုန္းက သူတို႔ေတြဟာ အလုပ္လုပ္ၿပီးရင္ သူတို ့ေနရပ္ကို ျပန္ၾကတယ္၊ ေနာက္ၾကာလာေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ကိုယ္တိုင္က လူဦးေရေပါမ်ားလြန္းလို႔ ေနရထိုင္ရအခက္အခဲ ရွိလာတယ္။ ဒီအခါ ဦးႏုက ေမယုခရိုင္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာ၊ ရေသ့ေတာင္နယ္ေတြကို မြတ္စလင္ ျပည္နယ္ ထူေထာင္ဖို႔ ့မူဂ်ာဟစ္ေတြ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္၊ အဲဒီမူဂ်ာဟစ္ေတြက နာမည္သစ္ ရိုဟင္ဂ်ာကို တင္ သြင္းလာတဲ့အခါ ရခိုင္ေတြက လံုး၀လက္မခံပါဘူး၊ မိမိတိုင္းျပည္ရဲ့ နယ္ေျမေတြကိုေရာ ဘာသာ သာသနာ ကိုပါ အႏၱရာယ္ျပဳႏိုင္တဲ့ ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကို ရခိုင္ေတြက အသံကိုပင္ မၾကားႏိုင္တာျဖစ္တယ္။

ေမး။   ။ ဒီရိုဟင္ဂ်ာ ေပၚေပါက္လာရတဲ့ ေနာက္ခံ အေၾကာင္းတရားက ဘာေတြမ်ားျဖစ္ႏိုင္ပါသလဲ။

ေျဖ။   ။ အင္မတန္ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းေကာင္းတခုပါပဲ၊ တကယ္ေတာ့ ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာက အေပၚယံ ျပႆနာပါ၊ တကယ္နက္ရႈိင္းတဲ့ အရင္းခံက“အစၥလမ္၀ါဒ လႊမ္းမိုး ျပန္႔ပြားေရး”ဆိုတဲ့ဟာက အရင္းခံ ျပႆနာပါ၊ အဲဒီလႈပ္ရွားမႈကို ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳေပးတာက အာဖရိကတိုက္ ေျမာက္ပိုင္းက တိုင္းျပည္ ေတြ၊ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက ႏိုင္ငံေတြက ေငြေၾကးေတြ၊ လက္နက္ေတြ စသျဖင့္ လုိအပ္တာေတြကို ထုနဲ႔ ထည္နဲ ့ပံ့ပိုးၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနတာကို ေတြ ့ရတယ္၊ အေရွ ့ေတာင္အာရွကဆိုရင္ မေလးရွားႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ဒါကို အားေပးတယ္။ မြတ္စလင္ ဘာသာျပန္႔ပြားဖို ့လႊမ္းမိုးဖို ့နယ္ေျမရရွိေစဖို ့အင္တိုက္ အားတိုက္ ကူညီတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ သူတို ့ဟာ ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ကို သံုးၿပီး ျမန္မာတိုင္းရင္းသား၊ ရခိုင္တိုင္းရင္း သား ျဖစ္ဖုိ ့အားထုတ္လာတယ္၊ တကယ္ေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ လူမ်ိဳးလည္းမဟုတ္ဘူး၊ျမန္မာတိုင္းရင္းသား လည္းမဟုတ္ဘူး။

ေမး။   ။ ျပည္တြင္းမွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကို နအဖက အသိအမွတ္လည္း မျပဳဘူး၊ ဘယ္တုန္းကမွလည္း မရွိခဲ့ဘူးလို႔ အတိအလင္းဆိုပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ျပည္ပမွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားေကာင္စီမွာ တိုင္းရင္း သား အခြင့္အေရးရဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာေတြကိုေတာ့ ၾကားဖူးတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ရခိုင္ေတြက ကန္႔ကြက္လို ့အခု အခ်ိန္ ထိေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈမရေသးပါဘူး။ တိုင္းရင္းသားဆိုတာ ဘယ္သူေတြကို သတ္မွတ္ခဲ့ သလဲ ဆိုတာ ကို သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ။   ။ ၁၉၇၈ ခုနွစ္က ရန္ကုန္မွာ လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္က တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားနဲ ့ဆိုင္တဲ့ ဥပေဒတရပ္ကို သတ္မွတ္ဖို ့ဆရာေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ရယ္၊ ဆရာႀကီး ဦးစံသာေအာင္ ရယ္။ က်ေနာ္တို ့ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြး ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က ဥပေဒ ပညာရွင္၊ က်ေနာ္က သမိုင္း၊ ဦးစံသာေအာင္က အဲဒီတုန္း က အထက္တန္းပညာဦးစီးဌာနက ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ေပါ့၊ ေနရာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ ရံုးခန္းမွာပါ။

အဲဒီမွာ က်ေနာ္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ေရးအတြက္ဆိုရင္ ဘိုးေတာ္ဘုရား စစ္တမ္း ဆိုတာရွိတယ္၊ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၈၀၀ ေက်ာ္ေလာက္က စစ္တမ္းေကာက္ခဲ့တာ၊ အဲဒါဟာ အင္မတန္ျပည့္စံု တယ္၊ အဲဒီမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ေနထိုင္လာတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ အားလံုးကို က်က်နန စစ္တမ္းေကာက္ထား တာရွိတယ္၊ ရခိုင္ေတြ၊ ကရင္ေတြ၊ မြန္ကိုေတာ့ တလိုင္းလို႔ေခၚတယ္၊ အဲဒီဟာကို မူတည္ၿပီးရင္ ဆံုးျဖတ္ရင္ မေကာင္းဘူးလားလို႔ က်ေနာ္က အႀကံေပးတယ္။

အဲဒီအခါ ဆရာေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က မေစာလြန္းဘူးလားလို႔ျပန္ေမးတယ္၊ ဒါဆိုရင္ သမိုင္းမွာအေရးပါတဲ့ အလွည့္အေျပာင္းျဖစ္တဲ့ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္က စသင့္တယ္လို႔ေျပာခဲ့တယ္၊ ၁၈၂၄ က ျမန္မာျပည္   ကို အဂၤလိပ္ေတြစသိမ္းတဲ့ ႏွစ္ပါ၊ ဒါကို ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က သေဘာတူလို႔ အဲဒီမတိုင္မီက ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးေတြကို တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္တယ္လို ့ ဥပေဒ ျပဳခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ရိုဟင္ဂ်ာဆို တဲ့ အသံုးအႏႈန္း မရွိခဲ့ဘူး။


ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း 

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ကို ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္ တန္းလြဲေခ်ာင္း ႐ြာမ ရြာသစ္ တြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္။

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ ဆည္းပူးရရွိခဲ့ေသာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ဘြဲ႕မ်ားမွာ B.A (History and Religion) ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၅၉) ၊ B.A (Honors) Oriental History ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၆၀) ၊ M.A (History of Asia) ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၆၄) ၊ B.L (Law) ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ (၁၉၆၆) ၊ PhD (History of Southeast Asia) Monash University. Australia. 1979 စသည့္ ဘြဲ႔မ်ားကို ရရွိခဲ့သည္။

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္သည္ ကထိက (သမိုင္းဌာန) ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ (၁၉၆၂-၁၉၈၀) ။ တြဲဖက္ ပါေမာကၡ (သမိုင္းဌာန) ဖယတ္ တကၠသိုလ္၊ ခ်င္းမိုင္၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ (၁၉၈၂-၈၄) ။ ကထိက (ေခတ္သစ္ ဘာသာေဗဒႏွင့္ သဒၵေဗဒ ဌာန) ေကာ္နဲ တကၠသိုလ္၊ နယူးေယာက္၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ (၁၉၈၄- ၈၉) ။ ဘာသာျပန္ ကၽြမ္းက်င္သူ ( သကၠတစာေပ ဌာန) ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ (၁၉၉၁-၀၂) ။ တြဲဖက္ ပါေမာကၡ (သက္ႀကီးမ်ားအတြက္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ပညာသင္ၾကားေရး အစီအစဥ္) နယူးေယာက္ တကၠသိုလ္၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ (၁၉၉၃- ၉၅) ။ တြဲဖက္ပါေမာကၡ (အာရွသုေတသန ဌာန) နယူး ေယာက္ တကၠသိုလ္၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု (၁၉၉၆- ၉၉)၊ လြတ္လပ္ေသာ အာရွအသံ (R.F.A) ျမန္မာပိုင္း အစီအစဥ္တြင္ အႀကံေပး အယ္ဒီတာ (၃ႏွစ္ခန္႔)အျဖစ္ တာဝန္မ်ား ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္ၿမိဳ႕တြင္ အၿငိမ္းစားယူ၍ ျမန္မာ့အေရးဆိုင္ရာမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ ေနထိုင္လ်က္ရွိသည္။

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္ ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ စာအုပ္မ်ား -

၁၊ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားႏွင့္ ရိုးရာဓေလ့ (၁၉၆၈)
၂၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသားပညာေရးသမိုင္း (၁၉၇၀) စာအုပ္ျဖင့္
    ၁၉၇၁ခုႏွစ္အတြက္ အမ်ိဳး သားစာေပဆုကို ဆြတ္ခူးခဲ့သည္။
၃၊ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားႏွင့္ ရိုးရာဓေလ့ (၁၉၇၃)
၄။ On the Birth of Modern Family Law in Burma and Thailand. Singapore (1990)
၅၊ The Voice of young. Cornell University, March 1990
၆၊ Code and Custom in Burma and Thailand. Scotland. 1993
===================================================================================================================================

1988 kum  kawlram buailio thongtla an chuah nak kong,Lai forum Ah Lairam Thang ttialmi si. Hmailei ah cun ramkhel tuanbia ah abiapi asi te lai tiah ka fim mi si,Lomnak mithmai, hmanthlak hi ka fim duhmi si.


Luatnak Hi Man Lo In Hmuh khawh  A Si Rua Lo


January 12 ni cu Kawlram ramrian tuan ruangah thongtla mi hna caah cun philh khawh ding a si lo. Luatnak an hmuh ni a si. 1988 khan kan ram rak i theng sehlaw Kawram hi a tu ahcun Vietnam, Indonesia le Philipine ram nak in a thangcho deuh ding a si cang. Kum 23 renglo kan caan vialte pakpalawng ah a chuah dih, kan ram a rawk, minung lungthin zong a rawk. Kum 23 renglo a rawk cangmi minung lungthin le kan ram cu fawi tein khawh a si lai lo. Ram hruaitu hna nih mipi hruai an i palh ahcun a hram in thawk than a herh an ti. Mah cucu atu Kawlram kan sining hi a si rua ka ti.

Tlangcung mi hna caah zaukphung (democracy ) hmuh lawng in a za lai lo, a dikmi zaukphung le mahte tawlrel khawhnak (self-determination) kan hmuh lawngah tlangcung mi kan him lai. Luatnak le Zalonnak kan timi hi minung kan nunnak ah a biapi bik a si ko rua. Tlangcung mi hna nih kan hal lengmang mi hi Kawl mphun ta a si lo, kanmah nih kan rak ngeih cangmi kan ta kha kan laak than lai ti khi a si. General Aung San he pinlung an min kan rak thutning tein kan covo kan pe u, nan kan pek lo ahcun Kawlram in kan chuan lai tiah tlerh ding an si hnga. Tlangcung mi hna nih lungrual tein kan tlerh hna ahcun kan laak than khawh ko lai.
SNLD Hruaitu Khun Thun Oo cu Shan miphun ca lawng ah si lo in, UNLD, UNA le tlang cungmi hna caah a nunnak a chawva tiang in a petu a si. Amah hi um hlah sehlaw UNLD le UNA riantuannak hma a kal kho hnga lo. Ramrian tuan ka peh lai tiah a chim.

Tutan thong an chuahmi hna ah Shan Nationalities League for Democracy Party (SNLD) hruaitu U Khun Thun Oo, chungtuantu, Saing Ngunt Lwin le General Khin Ngunt le a fale, General Ne Win tufa le zong an i tel.


88 Chanchuak Sianghleirun Siangakchia Thong In An Chuak


Kawl cozah nih a tih bikmi 88 chanchuak sianghleirun siangngakchia hna cu thong in an chuah cang hna. Min Ko Naing, Ko Ko Kyi, Ko Htay Kywe, Ko Mya Aye, Ko Min Yan Naung, Ko Jimmy, Ko Pyone Cho, Ko Ant Bwal Kyaw, Ni Lar Thein le a dang zong an i tel.
Thazet Thonginn in a chuah lio a si.
Sianghleiruan Siangngakchia dothlennak thantaar he thongah an rak don.

A cunglei hmanthlak pawl hi thong chung a um lio ah Min Ko Naing nih a suaimi hna an si.
A cunglei hmathlak pawl hi Thazet, Pyi le Rangoon ah a phak ah mipi sin ah bia a chim lio hmanthlak a si.
Min Ko Naing cu Kawlram thongtla vialte lak ah minthang bik a si. Aung San Suu Kyi rian a changtu ding a si tah ruahmi zong a si. 88 lio All Burma Federation of Student Unions an dirh ah hotu ah an rak thim i, 88 buai lio ah sianghleiruan siangakchia vialte a kan hruaitu a si. Catial thiam a si, Biazai le Tan-chiat tial a thiam ngaingai mi a si. Rangoon Sianghleiruan a kai lio ah sainginn ekinn kip le vanpang kip ah a cozah dohnak biazai a tial. Thong in voi thumnak a chuah a si. Thong a tlak vialte relh dih ahcun kum 20 renglo si dawh a si. A tanglei te hi hmet ulaw, bia a chim lio zoh khawh a si.
88 ABFSU Hotu chang A Rak Tuanmi Ko Ko Kyi
Ko Ko Kyi a hngal deuhmi nih ramrian ruantu ding hrimrhim a si an ti. Ramrian lei ah a thluk a tli taktak mi a si i, amah thluak hi 88 lio ah tampi rak hman a si.


Ram caah nunnak thap in a temtuar mi hna thawng in kannih nih luatnak kan hmuh. Luatnak kan timi hi temtuarnak um lo in hmuh khawh a si rua lo. A tanglei ah 

88 ABFSU Chungtel Htay Kywe Hmanthlak


A cunglei hmathlak ka taarmi Ko Htay Kywe hi 88 lawng si loin phungki pawl dohdalnak ah amah nih hnulei in an tawh a tlaitu hna a si. Phungki dodalhnak lio ah thla 3 deng a dup hnu ah cozah nih a dupnak hmun ah an tlaihmi a si. Min Ko Naing le Ko Ko Kyi an um lo ahcun amah hi hruaitu a si.
88 'Chanchuak "Ko Hla Myo Naung Hmanthlak
Amah hi mi lunghak ngaingai mi a si. A mit hi a tha tuk lo i, cozah nih sibawi zong an rak pe duh lo, vawleicung in an au kanh caah cozah nih a hnu ah sibawi piaknak nawl an pek than.


88 Chanchuak Ko Pyone Cho
 
A nu le a pa nih an rak don, zeitluk in dah an i lawm lai, keimah hmanh an hman thlak ka hmuh ah ka lawm tuk.
88 Chanchuak Ko Jimmy le a nupi Ma Ni Lar Thein Hmanthlak
Nuva in thongah an thlak hna
A cunglei hmanthlak nupa farual hna hi Ko Jimmy le Ma Ni Lar Thein an si, an fate hi Phungki pawl dohdalnak tuah lio ah khan, an hrinmi a si, a nule le a pa thong i an thlak lio ah thla 3 lawng a si rih, kum thum hnu ah nupa farual an i tong, an tuabia ruah ah lung a fak ngeih a chia hringhren. Mipi caah nunnak thap tu hna cu upat lo awk an tha lo.
88 Chanchuak Ko Mya Aye
 
A cunglei hmanthlak Ko Mya Aye cu "Burma Campaign for UK "ah a tuanmi Waihhin Pwint Thone i a pa a si.
General Khin Ngunt
Former Myanmar prime minister General Khin Nyunt, centre, who was placed in detention after his ouster in a 2004 power struggle, stands with relatives following his release from detention in Yangon on Friday.
Burma's former Prime Minister Khin Nyunt, who was once the powerful chief of military intelligence (MI), speaks after his release from house arrest in Rangoon January 13, 2012.
Amah le a chan ahcun a huaisem bakmi a si. Raltu bal lo, thohhlanzi in a kaimi a si nain Ne Win mithmai in Ralkap zong a tih lo, cozah dodaltu zong a tih hna lo, hriamtlaimi zong a tih hna lo, tihmi pakhat hmanh a ngei rua lo ti awk in rumra zong a ngeimi a si nain General Than Shwe nih zohchia ngai in a thlonghmi a si. Amah zong tutan ah a hung chuak ve i, ramrian tuan cu ka tim ti lo tiah thawngzamhtu hna sin ah a chim. A fapa le pahnih zong an chuah hna, a fanu vapa, kanmah Laipa tu cu a chuak rih rua lo.
Ruamnak, Minthannak le Nawlngeihnak, hna hi zungzal a hmunmi an si lo, vawlei kan nunchung ah kanmah le kan chan cio ah ram caah a tha bik in tuanbia tial i zuam hna usih.
Ram caah a tamtuartu hna upat peknak he ka van taarmi a si. Hmanthlak zohtu, careltu nan dihlak cungah ka lawm.
Lawmhnak bia a chimtu nan dihlak cungah ka lawm. Nanmah hna tha peknak thawng in ka van i hnek tawnmi a si.
Palh sualmi, tial sualmi a um ahcun keimah santlaih lo a si, a ruahzia ka thiam te u tiah kan nawl sia hna.
Upatnak le Siaherhnak he,
Salai Lairamthang
( Sungsung pa)



Žádné komentáře:

Okomentovat